Paragraaf 1 Lokale heffingen

1. Wat is het doel van deze paragraaf?

Terug naar navigatie - 1. Wat is het doel van deze paragraaf?

Het totale pakket van gemeentelijke belastingen en heffingen bestaat uit tien verschillende belastingen, heffingen en rechten die worden gelegitimeerd door een belastingverordening die door de gemeenteraad is vastgesteld. Deze paragraaf geeft een overzicht op hoofdlijnen van de resultaten op deze heffingen. De regelgeving is vastgelegd in de wet en in de lokale belastingverordeningen en is uitgebreid toegelicht in de programmabegroting. De cijfers van de begroting betreft de begroting na wijziging.

2. Wettelijk kader en gemeentelijk kader

Terug naar navigatie - 2. Wettelijk kader en gemeentelijk kader

Ten aanzien van de heffingen onderscheidt de wet drie soorten:

  • Belastingen: gedwongen betalingen aan de overheid waar geen rechtstreekse contraprestatie van de overheid tegenover staat. Ze kunnen aan een brede of specifieke doelgroep in rekening worden gebracht.
  • Bestemmingsheffingen: deze dienen ter bestrijding van specifieke kosten. Voorbeelden zijn de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Deze heffingen mogen niet meer dan kostendekkend zijn.
  • Rechten: een betaling waar een direct aanwijsbare contraprestatie van de overheid tegenover staat. Deze contraprestatie kan bestaan uit een product of dienst. Onderscheid kan worden gemaakt in onder meer gebruiksrechten (bijvoorbeeld haven- of marktgelden) en genotsrechten (waaronder leges). De hoogten van sommige rechten zijn landelijk bepaald. Verder geldt dat deze maximaal kostendekkend mogen zijn.

 

Naast het landelijk beleid is het volgende gemeentelijk beleid geformuleerd:

  • De bestemmingsheffingen en rechten zijn in principe 100% kostendekkend. Dat is niet overal het geval omdat er bijvoorbeeld wettelijke voorschriften zijn (wettelijke tarieven).
  • Kwijtscheldingsbeleid. Voor de OZB, rioolheffing en afvalstoffenheffing kan kwijtschelding worden verleend aan personen (niet aan bedrijven). De gemeente Woerden hanteert voor de kwijtschelding de norm die door het Rijk gegeven wordt aan de gemeenten: 100% van de norm voor de bijstand. Bij een norm onder de 100% is er sprake van strenger beleid. Vrijwel alle inwoners die een aanslag gemeentelijke belastingen ontvangen en moeten rondkomen van een bijstandsuitkering of alleen een AOW-uitkering en geen vermogen hebben, komen op basis van deze norm in aanmerking voor kwijtschelding. De regelgeving voor de kwijtschelding is neergelegd in de Leidraad Invorderingswet 1990.

Opbrengsten

Terug naar navigatie - Opbrengsten
Baten Baten Baten
Rekening Begroting Rekening
Belastingen en heffingen 2020 2020 2019
A. Belastingen
1 Eigenaren woningen 7.776 7.734 7.296
Eigenaren niet-woningen 2.767 2.810 2.629
Gebruikers niet-woningen 1.755 1.728 1.668
2 Parkeerbelasting 1.494 1.512 1.906
3 Hondenbelasting 91 94 67
4 Precariobelasting 106 69 107
5 Toeristenbelasting 77 92 95
Subtotaal A Belastingen 14.066 14.039 13.768
B . Bestemmingsheffingen
1 Afvalstoffenheffing 5.514 5.468 5.107
2 Rioolheffing 5.120 4.900 4.720
Subtotaal B Bestemmingsheffingen 10.634 10.368 9.827
C. Rechten
1 Leges burgerzaken 601 499 848
2 Begrafenisrechten 626 655 651
3 Marktgelden 66 150 138
4 Havengelden 47 43 48
5 Omgevingsvergunningen 1.798 1.220 959
Subtotaal C Rechten 3.138 2.567 2.644
Totaal € x 1.000 € 27.838 € 26.974 € 26.239

Lokale lastendruk

Terug naar navigatie - Lokale lastendruk

De lokale lastendruk geeft voor de belangrijkste tarieven weer wat een inwoner van de gemeente betaalt en hoe de tarieven zich de afgelopen jaren hebben ontwikkeld (voor een fictief huishouden). De bedragen zijn gebaseerd op een gezin in een woning met een gemiddelde waarde voor belastingjaar 2020 van € 277.000 (2019: € 259.000).

Werkelijk 2020 Begroting 2020 Werkelijk 2019
1 OZB 319 319 305
2 Rioolheffing 203 203 189
3 Afvalstoffenheffing (meerpers.) 238 238 221
4 Hondenbelasting 36 27 26
Totaal € 796 € 787 € 741

A. Belastingen

Terug naar navigatie - A. Belastingen

Ad 1 OZB
In onderstaande tabel zijn de OZB-tarieven 2020 en 2019 opgenomen. De tarieven 2020 worden geheven als percentage van de WOZ-waarde met peildatum 1 januari 2019. 

Tarief OZB 2020 2019
1 Woningen
a Eigenaren 0,1152% 0,1176%
2 Niet-woningen
a Eigenaren 0,2582% 0,2493%
b Gebruikers 0,1909% 0,1824%

 

De opbrengst onroerendezaakbelasting 2020 is in onderstaande tabel opgenomen.

Taak Rekening Begroting na wijziging Rekening
veld 2020 2020 2019
0.61 Eigenaren woningen 7.776 7.734 7.296
0.62 Eigenaren niet-woningen 2.767 2.810 2.629
0.62 Gebruikers niet-woningen 1.755 1.728 1.668
Totaal € x 1.000 € 12.298 € 12.272 € 11.593

 

Analyse werkelijk-begroot

Geen bijzonderheden

 

Ad 2 Parkeerbelasting
De parkeerbelasting in 2020 bedroeg € 2 per uur, net zoals de afgelopen jaren. Uitgangspunt blijft dat het parkeren kostendekkend is.

Taak Rekening Begroting na wijziging Rekening
veld 2020 2020 2019
Lasten
2.2 Parkeren 1.388 1.485 1.723
0.4 Overhead 29 29 30
Totale lasten 1.417 1.514 1.753
0.63 Baten 1.494 1.512 1.906
Saldo € x 1.000 € 77 -€ 2 € 153
Kostendekkendheidsgraad 105% 100% 109%

 

 

Analyse werkelijk-begroot

Lagere lasten parkeerservice door nacalculatie 2020 en minder kosten door corona (inzet parkeercontroleurs). Daarnaast zijn zowel de onderhoudskosten als de kapitaallasten lager uitgevallen dan begroot.

 

Ad 3 Hondenbelasting
Hondenbelasting wordt geheven van de houder van een of meer honden binnen de gemeente.

Taak Rekening Begroting na wijziging Rekening
veld 2020 2020 2019
Lasten
0.64 Belastingen overig 28 28 28
5.7 Openbaar groen en (openlucht)recreatie 22 25 43
0.4 Overhead 14 14 15
Totale lasten 64 67 86
0.64 Baten 91 94 67
Saldo € x 1.000 € 27 € 27 -€ 19
Kostendekkendheidsgraad 142% 140% 78%

 

Analyse werkelijk-begroot

Geen bijzonderheden.

 

Ad 4 Precariobelasting
Onder de naam precariobelasting wordt een directe belasting geheven ter zake van het hebben van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond. Ook terrassen vallen hieronder.

Taak Rekening Begroting na wijziging Rekening
veld 2020 2020 2019
0.64 Opbrengst € x 1.000 106 69 107

 

Analyse werkelijk-begroot

Bij raadsbesluit 16-2-2020 (coronarapportage) is besloten de opbrengst precario gedeeltelijk af te ramen. Achteraf zijn de opbrengsten meegevallen.

 

Ad 5 Toeristenbelasting
Onder de naam toeristenbelasting wordt een directe belasting geheven voor het houden van verblijf met overnachting binnen de gemeente tegen een vergoeding in welke vorm dan ook door personen die niet als ingezetene met een adres in de gemeente in de basisregistratie personen zijn ingeschreven.

Taak Rekening Begroting na wijziging Rekening
veld 2020 2020 2019
3.4 Opbrengst € x 1.000 77 92 95

 

Analyse werkelijk-begroot

Er wordt altijd een inschatting gemaakt van de opbrengst. Gezien het coronavirus zijn we ervan uitgegaan dat het aantal toeristen dat in Woerden verbleef in 2020 lager is dan voorgaande jaren.

B. Bestemmingsheffingen

Terug naar navigatie - B. Bestemmingsheffingen

Ad 1 Afvalstoffenheffing
Voor de bestrijding van de kosten die samenhangen met het inzamelen en verwerken van afval is de gemeente bevoegd om de gemaakte kosten te verhalen. Voor het huishoudelijk afval (afval dat ontstaat vanuit particuliere huishoudens) wordt afvalstoffenheffing geheven. Het uitgangspunt bij het vaststellen van de tarieven is dat het tarief voor eenpersoonshuishoudens circa 80% bedraagt van het tarief voor meerpersoonshuishoudens. Dit percentage kan enigszins afwijken. De reinigingsrechten zijn van toepassing op bedrijven die in de binnenstad zijn gevestigd en hun afval aanbieden aan de gemeente via vuilcontainers. Deze tarieven zijn exclusief btw. Wanneer de baten hoger zijn dan de lasten, wordt het meerdere in de voorziening afvalstoffenheffing gestort.

Onderstaande tabel geeft een overzicht van baten en lasten afvalstoffenheffing en reinigingsrechten.

Taak Rekening Begroting Rekening
veld 2020 2020 2019
Lasten
7.3 Afval 4.298 4.476 4.319
2.1 Verkeer en vervoer 304 424 424
5.7 Openbaar groen 129 129 129
0.4 Overhead 474 474 441
btw-lasten te verhalen op btw-comp.fonds 704 252 252
Totale lasten 5.909 5.755 5.565
7.3 Baten 5.514 5.468 5.107
Saldo (=mutatie reserve;- = onttrekking) -395 -287 -458
Kostendekkendheidsgraad 93% 95% 92%

 

Analyse werkelijk - begroot

De lasten op afval, taakveld 7.3, zijn per saldo € 178.000 lager dan geraamd, dit wordt voornamelijk veroorzaakt door lagere lasten afvalinzameling, onderhoud en verwerking afval. Daarnaast zijn de kosten van afvoeren overige afvalstromen afvalbrengstation toegenomen. Dit heeft te maken met de stijging van het aanbod op de afvalbrengstation in coronatijd. Ook de kosten van inhuurchauffeurs en -beladers zijn toegenomen, dit is het gevolg van ziekte eigen personeel.

De lagere lasten op taakveld 2.1 worden veroorzaakt door de werkelijke kosten van straatreiniging door te belasten naar afval. In de begroting werd evenals bij andere posten uitgegaan van een jaarlijks vast bedrag.

De btw-lasten zijn aanzienlijk hoger.  Dit komt doordat in de jaarrekening  van de werkelijke btw (conform BBV)  is uitgegaan. In de begroting is gerekend met een jaarlijks terugkerend vast bedrag.

Kosten als overhead, beplanting, gras en bromfietsparkeren zijn conform begroting doorbelast.

In de kostenopstelling is de bestendige gedragslijn (conform begroting) gevolgd met de werkelijke kosten (conform BBV).

De hogere baten worden per saldo veroorzaakt door hogere baten afvalstoffenheffing en lagere baten oud papier.

 

Ad 2: Rioolheffing
Uit de rioolheffing bekostigt de gemeente de uitvoering van de drie gemeentelijke watertaken. Dit zijn het inzamelen en transporteren van afvalwater, het bergen en afvoeren van hemelwater en het zorg dragen voor het grondwater. Onderdeel van hemelwater en grondwater zijn ook maatregelen voor de uitvoering van de thema’s wateroverlast en droogte van actieplan Klimaatbestendig 2050. Meer informatie vindt u in het Gemeentelijk Waterbeleidsplan 2018-2022. De rioolheffing stijgt in 2020 met 1% exclusief inflatiecorrectie. Dit is nodig om de stijgende kapitaallasten als gevolg van vervangingsinvesteringen te kunnen dekken. In onderstaande tabel vindt u een overzicht van de kosten en baten van de rioolbegroting.

Taak Rekening Begroting Rekening
veld 2020 2020 2019
Lasten
7.2 Riolering 3.830 3.948 3.713
2.1 Verkeer en vervoer 249 226 226
2.4 Economische havens en waterwegen 200 200 200
0.4 Overhead 226 226 210
btw 622 314 163
Totale lasten 5.127 4.914 4.512
7.2 Baten 5.120 4.900 4.720
Saldo (=mutatie reserve;- = onttrekking) -€ 7 -€ 14 € 208
Kostendekkendheidsgraad 100% 100% 105%

 

Analyse werkelijk-begroot
De lagere lasten op riool, taakveld 7.2, worden voornamelijk veroorzaakt doordat de onderhoudskosten vrijverval-riolering lager uitvallen dan geraamd. Dit komt door een vertraging van de werkzaamheden. In 2021 zal dit onderhoudswerk worden uitgevoerd, wat wellicht in een hogere onttrekking aan de voorziening zal resulteren.
Door doorbelasting van de werkelijke btw zijn deze lasten aanzienlijk hoger. In de begroting is gerekend met een jaarlijks terugkerend vast bedrag.
De baten rioolheffing zijn hoger uitgevallen dan geraamd. De jaarlijkse areaaluitbreiding is lastig te schatten.

C. Rechten

Terug naar navigatie - C. Rechten

In de onderstaande tabellen is voor de verschillende rechten opgenomen wat de begrote baten en lasten zijn en wat de kostendekkendheid is. Nagestreefd wordt een kostendekkendheidsgraad van 100%. Zichtbaar is dat voor een aantal tarieven dit nog niet is gerealiseerd.

 

Ad 1 Leges burgerzaken
Onder de naam ‘leges’ wordt een aantal verschillende rechten geheven ‘ter zake van het genot van door of vanwege het gemeentebestuur verstrekte diensten’. Sommige leges zijn niet voor 100% kostendekkend omdat er voorgeschreven wettelijke tarieven zijn (voorbeelden: uittreksels burgerlijke stand, reisdocumenten en rijbewijzen).

Taak Rekening Begroting na wijziging Rekening
veld 2020 2020 2019
Lasten
0.2 Burgerzaken 971 993 1.053
0.4 Overhead 277 316 257
Totale lasten 1.248 1.309 1.310
0.2 Baten 601 499 848
Saldo € x 1.000 -€ 647 -€ 810 -€ 462
Kostendekkendheidsgraad 48% 38% 65%

 

Analyse werkelijk-begroot

Voor burgerzaken heeft de coronacrisis impact gehad op de uitgifte van persoonsdocumenten. Als gevolg van de crisis zijn er minder documenten uitgegeven dan begroot. Dit verklaart dat de baten achterblijven op voorgaande jaren. De lasten blijven echter onveranderd. Verwachting is dat in 2021 de achterstand op het uitgeven van persoonsdocumenten wordt ingelopen.

Ad 2 Begrafenisrechten
Op basis van deze verordening worden rechten geheven voor het gebruik van de begraafplaats en voor het door de gemeente verlenen van diensten in verband met de begraafplaats.

Taak Rekening Begroting na wijziging Rekening
veld 2020 2020 2019
Lasten
7.5 Begraafplaatsen en crematoria 598 622 584
0.4 Overhead 141 150 121
Totale lasten 739 772 705
7.5 Baten 626 655 651
Saldo € x 1.000 -€ 113 -€ 117 -€ 54
Kostendekkendheidsgraad 85% 85% 92%

 

Analyse werkelijk-begroot

Geen bijzonderheden.

 

Ad 3 Marktgelden
Onder de naam marktgeld wordt een recht geheven voor het innemen van een standplaats (warenmarkt, streekmarkt en Koeiemart).

Taak Rekening Begroting Rekening
veld 2020 2020 2019
Lasten
3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen 130 135 102
3.4 Economische promotie 54 149 196
0.4 Overhead 50 50 50
Totale lasten 234 334 348
Baten
3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen 66 65 66
3.4 Economische promotie 0 85 72
Totale baten 66 150 138
Saldo € x 1.000 -€ 168 -€ 184 -€ 210
Kostendekkendheidsgraad 28% 45% 40%

 

Analyse werkelijk-begroot

Het netto saldo valt € 16.000 voordeliger uit dan begroot. Zowel de baten als de lasten vallen in werkelijkheid flink lager uit dan begroot. De voornaamste reden is dat de Koeiemart en de bijbehorende kermis vanwege corona niet doorgingen. De lasten vielen daardoor € 100.000 lager uit (voordelig). Er kwamen echter ook geen baten binnen (pacht kermis en verhuur kramen). Dit geeft een nadeel van € 85.000.

 

Ad 4 Havengelden
Op basis van deze verordening worden rechten geheven voor het innemen van een ligplaats met een vaartuig in (een deel van) het openbaar vaarwater van de gemeente Woerden.
Door de renovatie van de oevers in de Singel en het plaatsen van clusters waar vaartuigen met een vergunning kunnen aanmeren, is de exploitatie aanzienlijk verbeterd. Met name door het clusteren van ligplaatsen hebben meer bootbezitters een vergunning gekregen.
Inmiddels is de bezettingsgraad 100% en is er een lange wachtlijst voor het krijgen van een ligplaats.

Taak Rekening Begroting na wijziging Rekening
veld 2020 2020 2019
Lasten
2.4 Economische havens en waterwegen 45 38 35
0.4 Overhead 11 11 11
Totale lasten 56 49 46
2.4 Baten 47 43 48
Saldo € x 1.000 -€ 9 -€ 6 € 2
Kostendekkendheidsgraad 84% 88% 104%

 

Analyse werkelijk-begroot

Geen bijzonderheden.

 

Ad 5 Omgevingsvergunningen
Binnen het taakveld omgevingsvergunning is de kostendekkendheid afhankelijk van de baten. Temporisering van de baten levert een lagere kostendekkendheid. Echter hogere baten zijn meestal gekoppeld aan een grotere werklast wat uiteindelijk kan leiden tot meer capaciteitsinzet. Gevolg hiervan is dat de kostendekkendheid dan niet wordt vergroot maar gelijk blijft.

Taak Rekening Begroting na wijziging Rekening
veld 2020 2020 2019
Lasten
1.2 Openbare orde en veiligheid 25 17 424
8.3 Wonen en bouwen (loonkosten) 897 861 958
8.3 Wonen en bouwen (overige kosten) 342 298 810
0.4 Overhead 711
Totale lasten 1.264 1.176 2.903
Totale lasten verhaalbaar 60% 1.742
Baten
1.2 Openbare orde en veiligheid 0 0 43
8.3 Wonen en bouwen 1.798 1.220 916
Totale baten 1.798 1.220 959
Saldo € x 1.000 € 534 € 44 -€ 783
Kostendekkendheidsgraad 142% 104% 55%

 

Analyse werkelijk-begroot

Voor het onderdeel omgevingsleges is het lastig om per jaar te analyseren. Voorgaande jaren is dan ook aangegeven dat kijken over een periode van vijf jaar een nauwkeuriger beeld en betere verklaring oplevert. In 2019 was er sprake van een flink tekort op de ontvangen omgevingsleges. Kijkend naar 2020 kan geconcludeerd worden dat de ontvangen leges veel hoger zijn dan begroot. Het gemiddelde bedrag over deze twee jaren komt overeen met wat begroot is.

3. Vergelijking met andere gemeenten

Terug naar navigatie - 3. Vergelijking met andere gemeenten
Belastingsoort 2020 Woerden Oudewater Bodegraven- Montfoort De Ronde
Reeuwijk Venen
OZB woningen 0,1152% 0,1300% 0,1296% 0,1245% 0,0800%
OZB niet-woningen 0,4491% 0,4770% 0,4720% 0,6453% 0,2436%
Afvalstoffenheffing
Eenpersoonshuish. € 199 € 208 € 213 € 168 € 207
Meerpersoonshuish. € 238 € 261 € 262 € 274 € 269
Rioolheffing € 203 € 266 € 356 € 241 € 213