Programma 4. Cultuur, economie en milieu

In dit programma gaat het om de relatie van de gemeente met de inwoner en de manier waarop Woerden bestuurd wordt en bevat de volgende taakvelden:

Op weg naar 2040

Wij zien Woerden in 2040 als een stad waar de mens de maat der dingen is. De kracht van onze samenleving zit in mensen. Als mantelzorgers, vrijwilligers, in verenigingen. Woerden is een centrum in en een poort naar het Groene Hart en heeft een daarbij passend voorzieningenniveau, zodat iedereen kan meedoen, goed kan wonen, ondernemen en recreëren.

Cultuur
Cultuur in al haar facetten weet mensen te inspireren, te ontroeren, uit te dagen en nodigt iedereen uit om mee te doen. Woerden 650 jaar biedt een uitgelezen kans om de rijkdom en breedte van cultuur te tonen, te vieren en mee te maken. Cultuur draagt bij aan de maatschappelijke doelstellingen binnen het sociaal domein en het ruimtelijk domein. De coronamaatregelen hebben in 2021 veel gevraagd van de culturele instellingen en we zullen in 2022 de effecten van corona binnen het culturele veld blijven volgen.

Energietransitie
De energietransitie is een van de grootste opgaven van de gemeente Woerden voor de komende jaren. De raad heeft in het initiatiefvoorstel ‘Routekaart energietransitie’ (CDA) in 2019 de missie, basisafspraken en strategie voor de Energietransitie Woerden uitgewerkt. In de routekaart zijn drie processporen uitgewerkt waarop de gemeente aan de slag is met de energietransitie. Dit zijn:

Spoor 1 - Inwoners en ondernemers,

Spoor 2 - Grote beleidsontwikkelingen en

Spoor 3 - Gemeentelijke organisatie.

Inmiddels is het vrijblijvende van de energietransitie af. In 2019 is de Klimaatwet vastgesteld en het Klimaatakkoord getekend. Met de Klimaatwet is het nationale streven vastgelegd om in 2030 49% van de nationale broeikasgasuitstoot terug te dringen ten opzichte van 1990. Dit is een tussendoel op weg naar 95% reductie in 2050 en een CO2 vrije elektriciteitsvoorziening. In het Klimaatakkoord is afgesproken dat in dertig regio’s er iedere twee jaar een Regionale Energiestrategie wordt opgesteld. Met het Klimaatakkoord krijgen gemeenten nieuwe taken. Voor deze extra taken ontvangen gemeenten vanaf 2022 procesgelden van het Rijk.

Woerden techniekstad
Woerden heeft in 2040 een technische sector die zich in Woerden en binnen de regio Utrecht West heeft ontwikkeld. Op projectniveau ondersteunen wij het initiatief van de TechnoHub en haar verdere ontwikkeling.

Economisch Actieplan 2030
Het Economisch Actieplan (EAP) 2019-2022, waarin we met ondernemers vooruitkijken naar 2030, is in samenwerking met het bedrijfsleven opgesteld. Jaarlijks worden de prioriteiten binnen dit EAP met het bedrijfsleven herijkt.  Afstemming daarover vindt plaats binnen de commissies van ondernemend Woerden te weten: arbeidsmarkt, ruimtelijke ordening, duurzaamheid, omgevingsvisie en infrastructuur. Vanuit het actieplan hebben we onder andere aandacht voor ontwikkelingen in de agrarische sector. Overheid en bedrijfsleven moeten elkaar hierin versterken: de overheid heeft een aanjaagfunctie en kan investeren voor bedrijven makkelijker maken. Hierbij ligt de focus op intensiveren en duurzame herstructurering van de bedrijventerreinen en mogelijkheden op het gebied van circulaire economie. Vitale kernen zijn onderdeel van het EAP, waarbij we een vitale arbeidsmarkt en ondernemen stimuleren in de dorpskernen. Tot slot zijn snelle internetverbindingen van belang voor de economie en leefbaarheid in het buitengebied. Wij stimuleren de aanleg van glasvezel (zoals we dat in het buitengebied gedaan hebben). We volgen de landelijke ontwikkelingen rond 5G. Uiteraard worden alle bovenstaande ambities vanuit de huidige situatie bekeken. 

Ruimte voor groei tot 2030
In Woerden is al langere tijd behoefte aan een uitbreiding van de ruimte voor bedrijven; in 2021 zijn twee locaties gekozen voor in totaal 9 ha schuifruimte. Daarnaast zal in de voortuin van Woerden 4,4 ha door ondernemers worden ontwikkeld. Met ondernemers en provincie zetten we stappen om tot een daadwerkelijke realisatie te komen van deze bedrijventerreinen. Schuifruimte is voorwaardelijk gekoppeld aan de herstructurering van bedrijventerreinen Barwoutswaarder (Woerden), Nijverheidsweg (Kamerik) en Nijverheidsbuurt (Zegveld). In 2022 zal in samenwerking met ondernemers worden gewerkt aan een herstructureringsplan voor Barwoutswaarder in samenhang met Brug Woerden-West. De herstructureringsplannen voor Kamerik en Zegveld zijn in 2021 opgesteld. In Middelland Noord transformeren we kantoorruimte tot een gemengd woon- werkgebied. In Middelland Zuid blijft een werklocatie, waar we ook ruimte geven aan technische bedrijven, kleine ondernemingen en zzp’ers. Ook dit doen we samen met bedrijfsleven, regio en provincie.

Omgevingsvisie tot 2040
In de omgevingsvisie werken we toe aan de ruimtebehoefte aan werklocaties tot 2040. In 2021 heeft de provincie een eerste regionaal programma wonen en werken vastgesteld, dat jaarlijks een herijking krijgt. In de herijking 2022 wordt naast de lokale behoefte gekeken naar de regionale behoefte en invulling voor een eventueel regionaal bedrijventerrein. 

Recreatie & Toerisme
Wij verwachten van het recreatieschap Stichtse Groenlanden kwalitatief goede bovenregionale recreatievoorzieningen voor onze inwoners. Om deze activiteiten op een efficiënte en effectieve manier te laten plaatsvinden, willen wij ondernemers kansen geven om gebieden te exploiteren onder voorwaarden van o.a. waarborging openbare toegankelijkheid, aantrekkelijk aanbod van recreatiemogelijkheden voor onze inwoners en lagere kosten voor de deelnemers.

Woerden 650 jaar
In 2022 viert Woerden dat het 650 jaar stadsrechten heeft. Samen met inwoners en ondernemers gaan we hier een groot feest van maken. Het wordt een feestjaar door, voor en van Woerdenaren. Op 12 maart 2022 is de aftrap van het feestjaar met een openingsfeest. De rest van het jaar vieren we met diverse activiteiten voor jong en oud en voor diverse doelgroepen. We vieren dat we Wijs met Woerden zijn. In de hele stad zal het feestjaar zichtbaar zijn.

Milieu
In 2022 bereiden we ons voor op de komst van de Omgevingswet.  De Omgevingswet werkt ook door op de uitvoering van milieutaken. Voor de verdere toelichting op de voorbereiding op de Omgevingswet zie Programma 6 ‘Ruimtelijke ontwikkeling en Wonen’.

Actuele ontwikkeling: corona
Cultuur
Maatregelen voor cultuur worden verderop in de tekst beschreven. 

Actuele ontwikkeling: strategische heroriëntatie
Energietransitie (2022)

De raad heeft bij zijn besluit over de Strategische Heroriëntatie besloten tot een bijsturing van € 445.000 ten laste van extra rijksvergoeding van procesgelden voor de uitvoering van taken uit het Klimaatakkoord vanaf 2022. Op dit moment is er nog geen duidelijkheid over de procesgelden. Naar verwachting gaan die er op Prinsjesdag komen. In deze begroting wordt uitgegaan van € 445.000 aan procesgelden. De hoogte van deze procesgelden bepaalt of alle taken kunnen worden uitgevoerd.

Beleidsaanpassingen/-inspanningen

Cultuur

Het Cultuurmanifest wordt uitgevoerd in 2022
Kunst, cultuur en creativiteit hebben meerwaarde voor de gemeenschap. Zij dragen bij aan een economisch florerende binnenstad en brengen mensen bij elkaar. Cultuur en creativiteit is toegankelijk voor iedereen en kan door iedereen gebruikt worden om zichzelf verder te ontwikkelen. Zo versterken kunst en cultuur welvaart, welbevinden, probleemoplossend vermogen en zelfredzaamheid. Bovendien bieden ze kansen om het leven nog levendiger en aantrekkelijker te maken. Woerden: culturele stad met creatief vermogen! In 2021 is het cultuurmanifest afgesloten.

Het cultuurmanifest en de bijbehorende ontwikkelthema’s geven richting aan het cultuurbeleid voor de komende jaren:
• Uitnodigende, inclusieve cultuur, met waardering voor verschillen;
• Cultuur als drager en verbinder;
• Minder drempels/meer middelen, te beginnen met anders te denken.

Coronasteun voor de culturele sector
In 2022 zijn er extra middelen beschikbaar voor de culturele instellingen in verband met de coronagelden van het rijk. De doelen van het steunbeleid is als volgt:
a) Instandhouding – korte termijn ondersteuning (incl. impuls) om de kwetsbare culturele initiatieven en organisaties te behouden voor de toekomst.
b) Innovatie – ter ondersteuning van c.q. stimulering van noodzakelijke verbeteringen en vernieuwingen.
c) Interactie – ter ondersteuning van noodzakelijke ontwikkelingen die afstemming, samenwerking en uitwisselingen bevorderen.

Energietransitie
In 2021 is een besluit genomen over het Afwegingskader grootschalige duurzame energie. In dit beleidskader is de bijdrage aan duurzame elektriciteit aan de RES 1.0, de zoekgebieden en de randvoorwaarden waaronder duurzame elektriciteit kan worden gerealiseerd, door de raad bepaald. Eind 2021 besluit de raad over de Warmtevisie Woerden, zodat ook voor de warmtetransitie de visie en de uitgangspunten zijn vastgesteld. In regionaal verband RES U16 is de samenwerking bekrachtigd middels de vaststelling van RES 1.0. Deze beleidsdocumenten vormen de basis voor de uitvoering van de energietransitie vanaf 2022.

Economie
Voor de gemeentelijke en provinciale omgevingsvisies wordt ons ruimtelijk economisch beleid geactualiseerd waar nodig:

• Retailbeleid: voldoen aan Europese Dienstenrichtlijn, focus op compact houden en concentratie van winkelgebieden
• Ruimtelijk economisch relevante vraagstukken voor Woerden voor de Regionale programmering Werken (i.s.m. provincie en regio)
• Horecabeleidskader beleidsregels implementeren in Omgevingswet

In 2022 vindt de uitvoering plaats van het door de gemeenteraad vastgestelde:

• Economisch Actieplan 2019-2022
• Herstructureringsprogramma 2030 en schuifruimte locaties bedrijven.

Recreatie & Toerisme
Voor Recreatieschap Stichtse Groenlanden en Recreatie Midden Nederland loopt nog het traject Toekomstige samenwerking recreatieschappen.  De verwachting is dat eind 2021 besluitvorming over de toekomstige situatie in de raad zal plaatsvinden.  In 2022 zal de implementatie hiervan vorm krijgen (zie ook hoofdstuk over Verbonden partijen).

Hieronder worden de belangrijkste verschillen toegelicht: