Programma 5. Onderwijs en sport

Programma 5 kende in 2022 geen veranderopgaven met daarbij gedefinieerde resultaten en inspanningen, maar bestond veelal uit projecten en going concern, waarin uiteraard wel jaarlijks wijzigingen en verbeteringen worden doorgevoerd. Hieronder beschrijven we wat we op het gebied van onderwijs en sport gedaan en bereikt hebben.

Overigens zijn in de programmabegroting 2023 in programma 5 wél opgaven opgenomen, met daarbij behorende effecten, resultaten en inspanningen.

 

Wat heeft Woerden bereikt?

1.1 Onderwijs

Kinderopvang 
De kwaliteit en veiligheid van de kinderopvang is op orde. Het toezicht op de kinderopvang wordt gedaan door inspecteurs van de GGD. Alle geïnspecteerde kinderopvanglocaties voldoen aan de eisen die de wet Kinderopvang stelt. 

Voor- en vroegschoolse educatie
Voorschoolse educatie (VE) helpt om taalachterstanden aan te pakken en kinderen goed voor te bereiden op de overgang naar de basisschool, wanneer zij de leeftijd van 4 jaar bereiken. Alle kinderen met een indicatie voor voorschoolse educatie hebben een plek gekregen bij een VE-peutergroep. Er waren gemiddeld per maand steeds tussen de 60 en 75 VE-plekken bezet. Er is een continue doorstroom van kinderen die vanaf tweeënhalf jaar tot aan hun vierde verjaardag naar een VE-peutergroep gaan.

Voor elke peuter is een goede voorbereiding op de basisschool belangrijk, ook als zij geen risico op taalachterstanden hebben. Ongeveer 25 gezinnen maakten gebruik van de mogelijkheid om subsidie aan te vragen voor een dagdeel peuteropvang en hebben de aangevraagde subsidie ook ontvangen. Deze gezinnen konden geen kinderopvangtoeslag via de belastingdienst aanvragen omdat zij daar niet voor in aanmerking kwamen, bijvoorbeeld omdat één ouder niet werkt. 

Maatschappelijke Stage
Als gevolg van corona kon de stagemarkt een aantal jaren niet georganiseerd worden. In 2022 kon dit gelukkig weer en 19 enthousiaste organisaties boden tijdens de markt diverse stageplekken aan. De opkomst van leerlingen was groot en er zijn mooie matches gemaakt. Hart voor Woerden coördineert de maatschappelijke stages. Zij hebben de contacten met het voortgezet onderwijs en zoeken steeds naar nieuwe aanbieders en stagemogelijkheden.

Leerlingenvervoer
Het leerlingenvervoer heeft in 2022 ook in Woerden te maken gekregen met het landelijke chauffeurstekort. Door de samenwerkende gemeenten Woerden, Oudewater, De Ronde Venen en Stichtse Vecht is er intensief contact geweest met de twee vervoeraanbieders. Aan een van de vervoerders is voor de start van het schooljaar 2022-2023 meer financiële ruimte geboden om duurdere onderaannemers in te zetten, waardoor uitval van vervoer wordt voorkomen. In de financiële analyse is bij taakveld 4.3 een toelichting opgenomen. 

1.2 Sport

Sportaanbod
Ondanks de coronacrisis en de energiecrisis is het de sportaanbieders gelukt om het hoofd boven water te houden en het gehele reguliere sportaanbod weer op te starten. Over de breedte is het aantal sporters stabiel gebleven, al is aandacht nodig voor de kwetsbare situatie van zowel sportaanbieders als inwoners om een daling te voorkomen. 

 

Wat heeft Woerden gedaan?

2.1 Onderwijs

Voorschoolse educatie
Kwalitatief goede voorschoolse educatie is belangrijk voor kinderen die een risico lopen op (taal)achterstanden. Om de kwaliteit van voorschoolse educatie op alle VE-locaties verder te versterken is sinds 1 januari 2022 een pedagogisch beleidsmedewerker aangesteld. Deze beleidsmedewerker is er onder andere voor om kwaliteitsverbeterende maatregelen door te voeren, pedagogisch medewerkers te coachen en de betrokkenheid van ouders te vergroten. 

Nationaal Programma Onderwijs (NPO) / corona
In samenwerking met scholen, kinderopvang en andere lokale partners zoals de bibliotheek, Het Klooster, KUVO en het Beweegteam zijn activiteiten uitgevoerd die leerlingen helpen hun leervertraging in te halen en hun mentaal welbevinden te verbeteren na corona. De activiteiten zijn vastgelegd in het plan Woerdens Programma Onderwijs 2022-2023 en gefinancierd met NPO-gelden die de gemeente van het Rijk ontvangen heeft. Activiteiten die met succes uitgevoerd zijn, zijn bijvoorbeeld: extra pedagogisch medewerkers op groepen met veel kinderen met een indicatie voor voorschoolse educatie, de verlengde schooldag, een maatwerkprogramma van Het Klooster, inzet van een leesconsulent, boekcollecties op basisscholen, en extra jeugdhulp en een brugfunctionaris op het voortgezet onderwijs. In het jaar 2023 tot en met juli 2025 krijgt het programma een vervolg. Activiteiten die in 2022 succesvol waren, worden verlengd. 

2.2 Onderwijshuisvesting 

Herijking Integraal Huisvestingsplan (IHP) basis- en voortgezet onderwijs
Het adviesbureau ICS heeft in april 2022 het eindrapport ‘Heroriëntatie onderwijshuisvesting’ opgeleverd. Het rapport voorziet in een herijking van het in 2018 door de raad vastgestelde Integraal Huisvestingsplan en geeft antwoord op de vraag of, in het kader van de Strategische Heroriëntatie, financiële ombuigingen van 5% of 15% mogelijk zijn. In nauw overleg met de schoolbesturen zijn in het eindrapport maatregelen verwerkt die de uitgaven voor onderwijshuisvesting kunnen beperken en is voor de komende tien jaar een uitvoeringsprogramma tot stand gekomen. De raad is hierover middels een thema-avond geïnformeerd, daarnaast heeft de raad meerdere RIB’s ontvangen (D/22/068568 / D/22/068563) en een raadsvoorstel (D22/066880) over de herijking van het integraal huisvestingsplan. 

Onverwachte ontwikkelingen, waaronder de toe- of afname van het aantal leerlingen, kunnen aanleiding zijn om het uitvoeringsprogramma en de bijbehorende financiering tussentijds te wijzigen. 
Naast het uitvoeringsprogramma doet adviesbureau ICS in de eindrapportage een aantal aanbevelingen om het beleid rond onderwijshuisvesting beter te stroomlijnen. Deze aanbevelingen worden vanaf 2023 in nauw overleg met de schoolbesturen nader uitgewerkt. 

Tijdelijke Huisvesting Wilhelminaschool 
Het proces om de tijdelijke huisvesting voor de Wilhelminaschool tijdig en op een geschikte locatie in gebruik te nemen, veroorzaakte bij alle betrokkenen, zowel in- als extern, nogal wat commotie. De raad heeft een motie aangenomen waarin gevraagd wordt naar een reflectieverslag rondom dit proces. Door adviesbureau BMC is in maart 2022 het onderzoeksrapport inzake het proces tijdelijke huisvesting Wilhelminaschool opgeleverd. De raad is hierover via RIB D/22/057408 geïnformeerd. 

De aanbevelingen met betrekking tot specifieke processen rond onderwijshuisvesting worden vanaf 2023 in nauw overleg met de schoolbesturen en in nauwe samenhang met de aanbevelingen uit de eerder genoemde eindrapportage ‘Heroriëntatie onderwijshuisvesting Gemeente Woerden’ uitgewerkt. 

Bijdrage herstel constructiefouten Minkema College, vestiging Steinhagenseweg
Tijdens de verbouwing van het Minkema College, vestiging Steinhagenseweg, kwamen diverse gebreken rond de brandveiligheid aan het licht. De geconstateerde gebreken zouden volgens het Minkema College terug zijn te voeren op de bouw van de school en daarom voor rekening van de gemeente komen (constructiefout). De totale herstelkosten bedragen ruim € 1,6 miljoen. Na uitvoerig overleg tussen school en gemeente en na inschakeling van externe deskundigen, is afgesproken dat de gemeente een bedrag van € 729.530 bijdraagt in de kosten van het herstel van de constructiefouten. 

Interne verbouwing De Notenbalk en sloop voormalig schoolgebouw De Horizon Harmelen
Het voormalige schoolgebouw De Horizon was een zeer oud, afgeschreven gebouw dat niet voldeed aan de daaraan te stellen eisen en dat alleen met ingrijpende verbouwingen geschikt kon blijven voor verder gebruik door het onderwijs. Daarom is besloten het oude gebouw te slopen en in ruil hiervoor extra ruimte in het hoofdgebouw van het Scholencluster te creëren ten gunste van de leerlingen van De Notenbalk. Zowel de interne verbouwing als de sloop van het oude gebouw konden tijdig voor het begin van het schooljaar 2022-2023 worden afgerond. 

Voortgang nieuwbouw Wilhelminaschool en R. de Jagerschool
De projecten rond de vervangende nieuwbouw voor de Wilhelminaschool en de R. de Jagerschool – inclusief tijdelijke huisvesting tijdens de bouwperiode – zijn beide voor 2022 gestart en worden beide na 2022 afgerond. De ingebruikname van het nieuwe gebouw voor de Wilhelminaschool wordt voorjaar 2023 verwacht. De tijdelijke huisvesting van deze school wordt vervolgens overgeplaatst naar een terrein aan het Mr. Joekespad ten behoeve van de leerlingen van de R. de Jagerschool. Daarna kan het oude gebouw van de R. de Jagerschool gesloopt worden en vervangen worden door een nieuw gebouw. 

2.3 Sport

Binnensport
In samenwerking met een extern bureau is een onderzoek over de twee gemeentelijke zwembaden opgeleverd. Onderzocht is wat de bezoekcijfers zijn, hoe de exploitatie er nu en naar verwachting in de toekomst uitziet en wat de staat van onderhoud van beide zwembaden is. Vervolgens zijn diverse toekomstscenario’s voor renovatie en nieuwbouw in beeld gebracht. 

Om de Woerdense sportverenigingen te ondersteunen is de huur van de sportaccommodaties door ons gecompenseerd. Hiervoor is bij het Rijk de Tegemoetkoming Verhuurders Sportaccommodaties
aangevraagd. De tekorten van WoerdenSport zijn volledig gecompenseerd. Een groot deel van deze kosten is opgevangen door een gemeentelijke aanvraag van de SPUK IJZ-regeling.

Buitensport
Om de energiekosten van de buitensportverenigingen terug te brengen is onderzocht op welke wijze de conventionele verlichting rondom de velden in één keer vervangen kan worden door LED-verlichting. 

Sportakkoord
In het kader van het Lokaal Sportakkoord zijn diverse projecten gefinancierd en opgestart. Vooral het verfraaien van diverse speellocaties en de opstart van diverse seniorenprojecten zijn zeer succesvol gebleken. Tijdens het door de gemeente georganiseerde sportcafé spraken diverse verenigingen uit te streven naar meer kennisuitwisseling en samenwerking; de uitwerking hiervan kan resulteren in nieuwe en innoverende aanvragen voor het Lokaal Sportakkoord. Over de voortgang van het Lokaal Sportakkoord is de raad geïnformeerd via een raadsinformatiebrief (D/23/089338). 

Sportstimulering
Een tweetal onderzoeken is opgestart. Het eerste onderzoek zal de huidige en de toekomstige ruimtebehoefte aan sportaccommodaties in beeld brengen. Het tweede onderzoek geeft inzicht wat het sport- en beweeggedrag van onze inwoners is en welke verbeterpunten zij voor zichzelf en het gemeentelijk sportbeleid zien. De resultaten worden medio 2023 verwacht. 

Het Beweegteam Woerden is ook dit jaar druk geweest met de ondersteuning en versterking van de sportverenigingen, het ontwikkelen van nieuw beweegaanbod en het koppelen van sport en bewegen aan diverse partners, zoals het onderwijs, de zorg en commerciële aanbieders.