Paragraaf 1 Lokale heffingen

1. Wat is het doel van deze paragraaf?

Terug naar navigatie - 1. Wat is het doel van deze paragraaf?

Het totale pakket van gemeentelijke belastingen en heffingen bestaat uit een tiental verschillende belastingen, heffingen en rechten die worden gelegitimeerd door een belastingverordening die door de gemeenteraad is vastgesteld.

Deze paragraaf geeft een overzicht op hoofdlijnen van  de resultaten op deze heffingen. De regelgeving is vastgelegd in de wet en in de lokale belastingverordeningen en is uitgebreid toegelicht in de programmabegroting. De cijfers van de begroting betreft de begroting na wijziging

2. Wettelijk kader en gemeentelijk kader

Terug naar navigatie - 2. Wettelijk kader en gemeentelijk kader

Ten aanzien van de heffingen onderscheid de wet drie soorten:

  • Belastingen: gedwongen betalingen aan de overheid waar geen rechtstreekse contraprestatie van de overheid tegenover staat. Ze kunnen aan een brede of specifieke doelgroep in rekening worden gebracht.
  • Bestemmingsheffingen: deze die dienen ter bestrijding van specifieke kosten. Voorbeelden zijn de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Deze heffingen mogen niet meer dan kostendekkend zijn.
  • Rechten: een betaling waar een direct aanwijsbare contraprestatie van de overheid tegenover staat. Deze contraprestatie kan bestaan uit een product of dienst. Onderscheid kan worden gemaakt in onder meer gebruiksrechten (bijvoorbeeld haven- of marktgelden) en genotsrechten (waaronder leges). De hoogten van sommige rechten zijn landelijk bepaald. Verder geldt dat deze maximaal kostendekkend mogen zijn.

Naast het landelijk beleid is het volgende gemeentelijk beleid geformuleerd:

  • De bestemmingsheffingen en rechten zijn in principe 100% kostendekkend. Dat is niet overal het geval omdat er bijvoorbeeld wettelijke voorschriften zijn (wettelijke tarieven).
  • Kwijtscheldingsbeleid. Voor de OZB, rioolheffing en afvalstoffenheffing kan kwijtschelding worden verleend aan personen (niet aan bedrijven). De gemeente Woerden hanteert voor de kwijtschelding de norm die door het Rijk gegeven wordt aan de gemeenten: 100% van de norm voor de bijstand. Bij een norm onder de 100% is er sprake van strenger beleid. Vrijwel alle inwoners die een aanslag gemeentelijke belastingen ontvangen en moeten rondkomen van een bijstandsuitkering of alleen een AOW-uitkering en geen vermogen hebben, komen op basis van deze norm voor kwijtschelding in aanmerking. De regelgeving voor de kwijtschelding is neergelegd in de Leidraad Invorderingswet 1990.

Geraamde opbrengsten

Terug naar navigatie - Geraamde opbrengsten
Belastingen en heffingen Rekening 2022 Begroting 2022 Begroting incl.wijz. 2022 Rekening 2021
A. Belastingen
1 Eigenaren woningen 8.943 8.841 8.911 8.527
Eigenaren niet-woningen 3.259 3.214 3.254 3.136
Gebruikers niet woningen 2.054 1.970 2.035 1.935
2 Parkeerbelasting 1.688 2.167 1.567 1.480
3 Hondenbelasting 74 71 71 74
4 Precariobelasting 99 98 84 122
5 Toeristenbelasting 94 96 96 83
Subtotaal A Belastingen 16.211 16.457 16.018 15.357
B . Bestemmingsheffingen
1 Afvalstoffenheffing 5.718 5.814 5.694 5.398
2 Rioolheffing 6.096 6.183 6.064 4.900
Subtotaal B Bestemmingsheffingen 11.814 11.997 11.758 10.298
C. Rechten
1 Leges burgerzaken 796 662 788 786
2 Begrafenisrechten 761 730 730 725
3 Marktgelden 131 165 160 68
4 Havengelden 60 59 60 56
5 Omgevingsvergunningen 1.010 1.350 1.201 1.380
Subtotaal C Rechten 2.758 2.966 2.939 3.015
Totaal € x 1.000 € 30.783 € 31.420 € 30.715 € 28.670

Lokale lastendruk

Terug naar navigatie - Lokale lastendruk

De lokale lastendruk geeft voor de belangrijkste tarieven weer wat een inwoner van de gemeente betaalt en hoe deze zich het afgelopen jaar hebben ontwikkeld (fictief huishouden). De bedragen zijn gebaseerd op een huishouden in een woning met een waarde voor het belastingjaar 2022 van € 349.000  (2021: € 323.000).  Dit is exclusief de teruggave afvalstoffenheffing en gerekend met de indexeringspercentages.

Werkelijk meerpersoons 2022 Begroting meerpersoons 2022 Werkelijk meerpersoons 2021
1 OZB 393 395 381
2 Rioolheffing 241 241 234
3 Afvalstoffenheffing 291 291 273
Totaal € 925 € 927 € 888

A. Belastingen

Terug naar navigatie - A. Belastingen

Ad 1 OZB
In de onderstaande tabel zijn de OZB-tarieven 2022 en 2021 opgenomen. De tarieven 2022 worden geheven als percentage van de ingeschatte woningwaarde per 1 januari 2021.

Tarief OZB Werkelijk 2022 Begroting 2022 Werkelijk 2021
1 Woningen
Eigenaren 0,1127% 0,1133% 0,1133%
2 Niet-woningen
Eigenaren 0,3054% 0,3026% 0,3072%
Gebruikers 0,2225% 0,2200% 0,2239%

 

Opbrengst OZB:

Taak- veld Rekening 2022 Begroting 2022 Begroting incl. wijz. 2022 Rekening 2021
0.61 Eigenaren woningen 8.943 8.841 8.911 8.527
0.62 Eigenaren niet-woningen 3.259 3.214 3.254 3.136
0.62 Gebruikers niet-woningen 2.054 1.970 2.035 1.935
Totaal € x 1.000 € 14.256 € 14.025 € 14.200 € 13.598

De opbrengsten van de OZB zijn iets hoger dan begroot, dit wordt met name veroorzaakt door een hogere waardeontwikkeling. Bij de berekening van de tarieven is een schatting gemakt van de waardeontwikkeling. De definitieve waardeontwikkeling is uiteindelijk hoger geworden. Daarnaast zijn er minder bezwaren toegekend dan waarmee bij de begroting rekening is gehouden.

 

 

Ad 2 Parkeerbelasting
In 2021 is het nieuwe parkeerbeleid vastgesteld, met gedifferentieerde tarieven per zone. Voor de meeste zones geldt een tarief van € 2,50 per uur, voor enkele zones een dagtarief van € 20. Voor parkeergarages geldt een tarief van € 1 of € 2 per uur, afhankelijk van het tijdstip.

Taak- veld Rekening 2022 Begroting 2022 Begroting incl. wijz. 2022 Rekening 2021
Lasten
2.2 Parkeren programma 2 incl. loonkosten 1.719 2.146 2.194 2.150
0.4 Overhead 73 64 66 28
Extracomptabel:
Onderhoud parkeerplaatsen op straat 44
Kapitaallasten vervroegd afgeschreven deel Castellum 318
Totale lasten 2.154 2.210 2.260 2.178
0.63 Baten 1.688 2.167 1.567 1.480
Saldo € x 1.000 € -466 -€ 43 -€ 693 -€ 698
Kostendekkendheidsgraad 78% 98% 69% 68%
De baten zijn bij de voorjaarsrapportage 2022 met € 600.000 verlaagd i.v.m. de corona-effecten en het uur gratis parkeren.

Ad 3 Hondenbelasting
Hondenbelasting wordt geheven van de houder van een of meer honden binnen de gemeente.

Taak- veld Rekening 2022 Begroting 2022 Begroting incl. wijz. 2022 Rekening 2021
Lasten
0.64 Belastingen overig 28 29 29 28
5.7 Openbaar groen en (openlucht-)recreatie 27 27 27 28
0.4 Overhead 15 15 15 14
Totale lasten 70 71 71 70
0.64 Baten 74 71 71 74
Saldo € x 1.000 € 4 € 0 € 0 € 4
Kostendekkendheidsgraad 106% 100% 100% 106%

De kostendekkendheid van de hondenbelasting is iets hoger dan begroot, dit wordt met name veroorzaakt door de toename van het aantal honden.

 

Ad 4 Precariobelasting
Onder de naam precariobelasting wordt een directe belasting geheven ter zake van het hebben van voorwerpen onder, op of boven de openbare dienst bestemde gemeentegrond.
Ook terrassen vallen hieronder.

Taak- veld Rekening 2022 Begroting 2022 Begroting incl. wijz. 2022 Rekening 2021
0.64 Opbrengst € x 1.000 € 99 € 98 € 84 € 122

De extra opbrengsten van de precariobelasting worden veroorzaakt door incidentele precario.

 

Ad 5 Toeristenbelasting
Onder de naam toeristenbelasting wordt een directe belasting geheven voor het houden van verblijf met overnachting binnen de gemeente tegen een vergoeding in welke vorm dan ook door personen die niet als ingezetene met een adres in de gemeente in de basisregistratie personen zijn ingeschreven.

Taak- veld Rekening 2022 Begroting 2022 Begroting incl. wijz. 2022 Rekening 2021
3.4 Opbrengst € x 1.000 € 94 € 96 € 96 € 83

B. Bestemmingsheffingen

Terug naar navigatie - B. Bestemmingsheffingen

Ad 1 Afvalstoffenheffing
Voor de bestrijding van de kosten die samenhangen met het inzamelen en verwerken van afval is de gemeente bevoegd om de gemaakte kosten te verhalen. Voor het huishoudelijk afval (afval dat ontstaat vanuit particuliere huishoudens) wordt afvalstoffenheffing geheven.

Onderstaande tabel geeft een overzicht van baten en lasten afvalstoffenheffing en reinigingsrechten.
Het uitgangspunt bij het vaststellen van de tarieven is dat het tarief voor eenpersoonshuishoudens circa 80% bedraagt van het tarief voor meerpersoonshuishoudens. Dit percentage kan enigszins afwijken. De reinigingsrechten zijn van toepassing op bedrijven die in de binnenstad zijn gevestigd en hun afval aanbieden aan de gemeente via vuilcontainers. Deze tarieven zijn exclusief BTW. Wanneer de baten hoger zijn dan de lasten, wordt het meerdere in de voorziening afvalstoffenheffing gestort.

Taak- veld Rekening 2022 Begroting 2022 Begroting incl. wijz. 2022 Rekening 2021
Lasten
7.3 Afval 4.899 4.824 4.883 4.855
2.1 Verkeer en vervoer 203 258 258 276
5.7 Openbaar groen 0 0 0 129
0.4 Overhead 463 469 469 465
Kwijtscheldingen 192 153 153 184
btw-lasten te verhalen op btw-comp.fonds 824 777 777 867
Totale lasten 6.581 6.481 6.540 6.776
Coronasteunpakket en toeslagaffaire 80
7.3 Afvalstoffenheffing inclusief teruggave 5.718 5.814 5.694 5.398
7.3 Overige baten 1.134 764 728 1.046
7.3 Baten 6.852 6.578 6.422 6.524
Saldo (=mutatie reserve;- min =onttrekking) € 271 € 97 -€ 118 -€ 252
Kostendekkendheidsgraad 104% 101% 98% 96%

Dit resulteert in de volgende mutaties van de voorziening afvalstoffenheffing:
(stand per 1-1-2022 € 249.000)

2021 onttrekking € 252.000
2022 storting € 270.399

 

Teruggaaf van afvalstoffenheffing
Indien de belastingplichtige de mini-container voor restafval minder dan 17 keer aan de inzameldienst heeft aangeboden of de verzamelcontainer minder dan 81 keer heeft geopend, bestaat aanspraak op gedeeltelijke teruggaaf van de afvalstoffenheffing. De bedragen met betrekking tot de teruggaaf afvalstoffenheffing staan vermeld in de Verordening Afvalstoffenheffing.

 

Ad 2: Rioolheffing
Uit de rioolheffing bekostigt de gemeente de uitvoering van de drie gemeentelijke watertaken. Dit zijn het inzamelen en transporteren van afvalwater, het bergen en afvoeren van hemelwater en het zorgdragen voor het grondwater. Onderdeel van hemelwater en grondwater zijn ook maatregelen voor de uitvoering van de thema’s wateroverlast en droogte van actieplan Klimaatbestendig 2050. Meer informatie vindt u in het Gemeentelijk Waterbeleidsplan 2018-2022. 

Taak- veld Rekening 2022 Begroting 2022 Begroting incl. wijz. 2022 Rekening 2021
Lasten
7.2 Riolering 4.775 4.462 4.483 3.948
2.1 Verkeer en vervoer 203 268 268 226
2.4 Economische havens en waterwegen 269 544 544 200
0.4 Overhead 326 281 281 226
Kwijtscheldingen 174 143 143 0
btw-lasten te verhalen op btw-compensatiefonds 694 645 644 314
Totale lasten 6.441 6.343 6.363 4.914
7.2 Baten 6.096 6.183 6.064 4.900
Saldo (=mutatie reserve;- min = onttrekking) -€ 345 -€ 160 -€ 299 -€ 14
Kostendekkendheidsgraad 95% 97% 95% 100%

Dit resulteert in de volgende mutaties van de voorziening riolering:
(stand per 1-1-2022 € 2.926.000)

2021 onttrekking € 254.000
2022 onttrekking € 345.292

 

C. Rechten

Terug naar navigatie - C. Rechten

In de onderstaande tabellen is voor de verschillende rechten opgenomen wat de begrote baten en lasten zijn en wat de kostendekkendheid is. Nagestreefd wordt een kostendekkendheidsgraad van 100%. Zichtbaar is dat voor een aantal tarieven dit nog niet is gerealiseerd.

Ad 1 Leges burgerzaken
Onder de naam ‘leges’ wordt een aantal verschillende rechten geheven ‘ter zake van het genot van door of vanwege het gemeentebestuur verstrekte diensten’. Sommige leges zijn niet voor 100% kostendekkend omdat er voorgeschreven wettelijke tarieven zijn. Voorbeelden hiervan zijn uittreksels burgerlijke stand, reisdocumenten en rijbewijzen.

Taak- veld Rekening 2022 Begroting 2022 Begroting incl. wijz. 2022 Rekening 2021
Lasten
0.2 Burgerzaken 1.116 1.073 1.181 1.083
0.4 Overhead 171 189 194 301
Totale lasten 1.287 1.262 1.375 1.384
0.2 Baten 796 662 788 786
Saldo € x 1.000 -€ 491 -€ 600 -€ 587 -€ 598
Kostendekkendheidsgraad 62% 52% 57% 57%

 

De baten op de leges nemen af door de wijziging van de Paspoortwet. Doordat onder andere identiteitskaarten tien jaar geldig zijn in plaats van vijf jaar is vanaf 2020 zichtbaar dat de leges afnemen. Vanaf 2024 zullen we een omgekeerd effect waarnemen waarbij sprake zal zijn van enkele piekjaren.

Ad 2 Begrafenisrechten
Op basis van deze verordening worden rechten geheven voor het gebruik van de begraafplaats en voor daarmee verband houdende diensten die de gemeente verleent .

Taak- veld Rekening 2022 Begroting 2022 Begroting incl. wijz. 2022 Rekening 2021
Lasten
7.5 Begraafplaatsen en crematoria 641 715 700 591
0.4 Overhead 153 150 156 145
Totale lasten 794 865 856 736
7.5 Baten 761 730 730 725
Saldo € x 1.000 -€ 33 -€ 135 -€ 126 -€ 11
Kostendekkendheidsgraad 96% 84% 85% 99%

De lasten zijn lager door lagere lasten onderhoud o.b.v. meerjarenonderhoudsprogramma.

Ad 3 Marktgelden
Onder de naam marktgeld wordt een recht geheven voor het innemen van een standplaats (warenmarkt, streekmarkt en koeiemart).

Taak- veld Rekening 2022 Begroting 2022 Begroting incl. wijz. 2022 Rekening 2021
Lasten
3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen 129 126 133 122
3.4 Economische promotie 205 187 201 49
0.4 Overhead 58 56 58 53
Totale lasten 392 369 392 224
Baten
3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen 69 77 77 63
3.4 Economische promotie 62 88 83 5
Totale baten 131 165 160 68
Saldo € x 1.000 -€ 261 -€ 204 -€ 232 -€ 156
Kostendekkendheidsgraad 33% 45% 41% 30%

De baten zijn lager uitgevallen door lagere inschrijvingen voor de kermis.

Ad 4 Havengelden
Op basis van deze verordening worden rechten geheven voor het innemen van een ligplaats met een vaartuig in (een deel van) het openbaar vaarwater van de gemeente Woerden.

Taak- veld Rekening 2022 Begroting 2022 Begroting incl. wijz. 2022 Rekening 2021
Lasten
2.4 Economische havens en waterwegen 38 34 34 37
0.4 Overhead 12 11 11 11
Totale lasten 50 45 45 48
2.4 Baten 60 59 60 56
Saldo € x 1.000 € 10 € 14 € 15 € 8
Kostendekkendheidsgraad 120% 131% 133% 117%

De kostendekkendheid lijkt > 100%. Dat wordt veroorzaakt doordat een deel van de lasten van de haven op andere exploitatieposten wordt geboekt en hierdoor niet zichtbaar zijn in dit overzicht (zoals kosten BOA's, kosten onderhoud beschoeiingen en baggeren).  Ook zijn de investeringen in de haven in het verleden in één keer betaald en wordt er niet op afgeschreven. Daarnaast fluctueren de onderhoudslasten per jaar.

 

Ad 5 Omgevingsvergunningen
De kostendekkendheid van omgevingsvergunningen is afhankelijk van de baten. Temporisering van de baten leidt tot lagere kostendekkendheid. Echter, hogere baten zijn meestal gekoppeld aan een grotere werklast, wat uiteindelijk kan leiden tot meer capaciteitsinzet. Gevolg hiervan is dat de kostendekkendheid dan niet wordt vergroot maar gelijk blijft. Als er veel leges gerealiseerd worden door grote projecten kan deze balans verschuiven, de verhouding tussen kosten en baten kan differentiëren op projectniveau en kan dus in de kosten-batenverhouding anders zijn dan bij kleinere vergunningsaanvragen.

Taak- veld Rekening 2022 Begroting 2022 Begroting incl. wijz. 2022 Rekening 2021
Lasten
1.2 Openbare orde en veiligheid 18 18 18 278
8.3 Wonen en bouwen (loonkosten) 934 1.042 1.042 1.319
8.3 Wonen en bouwen (overige kosten) 319 322 322 665
Overhead 840
Totale lasten 1.271 1.382 1.382 3.102
Totale lasten verhaalbaar 60% 1.861
Baten
1.2 Openbare orde en veiligheid 54
8.3 Wonen en bouwen 1.010 1.350 1.201 1.326
Totale baten 1.010 1.350 1.201 1.380
Saldo € x 1.000 -€ 261 -€ 32 -€ 181 -€ 1.722
Kostendekkendheidsgraad 79% 98% 87% 74%

In 2022 zijn de baten lager dan voorgaande jaren. Dit heeft o.a. te maken met vertraging van een groot project waardoor de legesinkomsten daarvan doorschuiven naar 2023. De gerealiseerde kostendekkendheid is licht verhoogd ten opzichte van 2021, maar lager dan begroot. Dit heeft te maken met de genoemde lagere legesinkomsten terwijl de kosten niet evenredig meedalen.

4. Vergelijking met andere gemeenten

Terug naar navigatie - 4. Vergelijking met andere gemeenten
Belastingsoort 2022 Woerden Oudewater Bodegraven- Reeuwijk Montfoort De Ronde Venen
OZB woningen 0,1127% 0,1246% 0,1162% 0,1223% 0,0724%
OZB niet-woningen 0,5279% 0,5355% 0,4671% 0,6468% 0,4125%
Afvalstoffenheffing
Eenpersoonshuish. € 240 € 263 € 222 € 229 € 270
Meerpersoonshuish. € 291 € 329 € 275 € 374 € 348
Rioolheffing € 241 € 335 €375 € 269 € 210