Programma 1 Bestuur, dienstverlening en veiligheid

In 2022 is aandacht besteed aan een betere, duidelijke informatievoorziening en klantencontact in het eerstelijns klantencontact.

Korte wachttijden, goede telefonisch bereikbaarheid en een moderne website.

- In oktober 2022 is de nieuwe website www.woerden.nl live gegaan. Digitale toegankelijkheid heeft hierbij  extra aandacht.

- De telefonische bereikbaarheid via 140348 vraagt aandacht. Bereikbaarheid van 90% gehaald.

- Toename van het aantal aanvragen Burgerzaken heeft niet gezorgd voor extreme wachttijden. Er kon extra capaciteit worden ingezet.

Een professionele organisatie

1.1 Een goede, slagvaardige, professionele organisatie.

Op het gebied van veiligheid streven wij niet alleen naar lage criminaliteitscijfers, de veiligheidsbeleving (hoe veilig voelen mensen zich?) vinden we net zo belangrijk.  

In 2022 is de totale geregistreerde criminaliteit in de gemeente Woerden gestegen met  +1% ten opzichte van 2021. De gemeente Woerden scoort daarmee iets gunstiger dan de gemiddelde regionale ontwikkeling (+3%).  

Opvallende daler in Woerden is de halvering van wapenhandel en/of bezit (-58%, van 12 naar 5). Andere opvallende dalers zijn vernielingen (-23%), bedrijfsinbraken (-46%) en meldingen van jongerenoverlast (-42%). Deze delictsvormen zijn daarmee op het laagste niveau sinds 2019.  Opvallende stijger in Woerden is huiselijk geweld. Na een afname in 2021 is er nu juist weer een stijging van +31% (van 16 naar 21). Drugshandel, - vervaardiging en -bezit is in Woerden gestegen met +17%, terwijl er regionaal juist een daling is te zien van -3%. 

Uit de beleidsmonitor Leefbaarheid & Veiligheid 2021 (die eens per twee jaar wordt gehouden) blijkt dat in het algemeen ongeveer één op de vijf inwoners (22%) zich weleens onveilig voelt. In de eigen buurt voelt 15% zich weleens onveilig. Driekwart van de bewoners voelt zich in het algemeen nooit onveilig (75%) en in de buurt voelt 82% zich nooit onveilig.  

Samen met onze veiligheidspartners zetten we ons continu in om de lokale openbare orde en veiligheid te verbeteren en te waarborgen. Openbare orde en veiligheid kent een groot werkgebied met een breed scala aan (wettelijke)taken en verantwoordelijkheden. Voorbeelden zijn het aanpakken van openbare orde incidenten, huisverboden, woonoverlast, georganiseerde criminaliteit, overlast in de openbare ruimte, invulling geven aan de persoonsgerichte aanpak en de jaarlijkse voorbereidingen voor een veilige jaarwisseling.  

Deze werkzaamheden maken een groot deel uit van de reguliere werkzaamheden en vinden gedurende het hele jaar plaats. We reageren op belangrijke gebeurtenissen en incidenten en maken hierbij, veelal in samenwerking met het lokale netwerk, continu de afweging welke inzet we op welk gebied moeten plegen. Door de groeiende maatschappelijke onrust is afgelopen jaar bijvoorbeeld meer dan ooit tijd besteed aan het voeren van overleggen met demonstranten, het in goede banen leiden van demonstraties (zoals de boerenprotesten) en het op den duur verwijderen van demonstratie-uitingen die een gevaar vormen voor de openbare orde en veiligheid. 
 
Er is in 2022 veel inzet gepleegd op de acute noodopvang voor ontheemden uit Oekraïne. Het ging hier om een crisis met een langdurig karakter, die een intensief beroep deed op het beschikbare personeel. Dit heeft ook zijn invloed gehad op de capaciteit die we in 2022 beschikbaar hadden voor de andere veiligheidsthema's.     
 
Conform het integraal veiligheidsplan 2019-2022 hebben we inzet gepleegd op de vijf lokale veiligheidsprioriteiten: Aanpak ondermijning, Integrale aanpak jongerenoverlast, Persoonsgerichte aanpak, Aanpak veelvoorkomende/high impact criminaliteit (VVC/HIC en bewustwording, en Betere koppeling beleidsthema's Zorg/Buurt en Veiligheid/Handhaving. Door de combinatie van extra inzet op de prioriteiten én structurele inzet op overige facetten doen wij er alles aan om de veiligheid in Woerden zo positief mogelijk te beïnvloeden.

Specifiek op de genoemde prioriteiten hebben we in 2022 het volgende gedaan: 

Aanpak ondermijning
Het tegengaan van ondermijning is een belangrijk speerpunt in het Woerdense beleid. Via een intensieve samenwerking met partners als politie, Openbaar Ministerie en Belastingdienst zijn afgelopen jaar stappen gezet om ondermijnende (drugs)criminaliteit tegen te gaan. De rol van de gemeente op dit onderwerp is, vanwege onze informatiepositie en bevoegdheden, aan het groeien. We hebben afgelopen jaar 14 keer bestuurlijk opgetreden tegen drugshandel via pandsluitingen of de oplegging van lasten onder dwangsom. Zo zijn vorig jaar twee drugslabs en twee hennepplantages gesloten.  

Daarnaast is geïnvesteerd in de weerbaarheid van de eigen organisatie, is de kennis vergroot op het gebied van Bibob en de implementatie van het nieuwe Bibob-beleid verder gebracht, en hebben we via promotiecampagnes aandacht gevraagd voor Meld Misdaad Anoniem. Ook zijn er stappen gezet in de aanpak van mensenhandel en is ten behoeve hiervan een interne werkgroep opgericht. Medewerkers uit verschillende domeinen hebben hiervoor trainingen gevolgd en er is een zogenoemde aandachtfunctionaris aangesteld. 

Integrale aanpak jongerenoverlast
Binnen het JOR (jeugd in de openbare ruimte) werken veiligheidspartners en zorgpartners zo veel mogelijk samen om ondersteuning te bieden aan jongeren. Sinds 2022 is de pilot 'buurtmoeders' gestart als preventieve interventie. Daarnaast wordt er gewerkt aan de structurele inbedding van de buurtvaders in de gemeente tijdens Ramadan en Oud/Nieuw.  In samenwerking met het Sociaal Domein heeft de inzet van Buurtwerk/Jongerenwerk een grote rol gehad als preventieve inzet. Er wordt gewerkt aan uitbreiding van deze voorziening met name voor de jeugd tussen 12 en 18 jaar. 

Persoonsgerichte aanpak 
Voor het voorkomen van nieuwe aanwas en het verminderen van recidive van inwoners die zich bezighouden met criminaliteit dan wel personen met verward gedrag die de openbare orde verstoren, wordt integraal samengewerkt met ketenpartners en inwoners binnen de Lokale Persoonsgerichte Aanpak (PGA).

De verbinding tussen zorg en veiligheid is beter vormgegeven door samen met zorgverleners op te trekken. Aan inwoners die de openbare orde verstoren vanwege verward en/of psychisch gedrag wordt via een integrale aanpak een helpende hand geboden. Het gaat hier om de gevallen die normaliter niet onder de paraplu van de PGA vallen. We zien daardoor meer druk bij de zorgverleners en is binnen de integrale persoonsgerichte aanpak ook hier aandacht voor. 

In Q3 en Q4 zijn, mede door de stabiele inzet tijdens Q1 en Q2, minimaal twee nieuwe aanmeldingen per maand op te tekenen. Tijdens de triage-fase werd ruim de helft daarvan afgeschaald en belegd bij WoerdenWijzer.  

Aanpak VVC/HIC en bewustwording  
Voor de aanpak van high impact crimes (woninginbraken, overvallen, autobranden) en veel voorkomende criminaliteit (auto-inbraken, fietsendiefstal, cybercrime en vandalisme) zijn in 2022 diverse communicatieacties georganiseerd (online, in de krant en verspreiden van preventieboekjes). Ook tijdens de straatacties van de Buurtveiligheidsteams is er aandacht besteed aan deze onderwerpen. Verder is eind 2022 gestart met de ontwikkeling van nieuwe waarschuwingsborden tegen fietsdiefstallen. Naar verwachting zijn de borden Q1 2023 gereed en zullen vervolgens rondom het stationsgebied en andere hotspotlocaties in de gemeente worden ingezet. 

Betere koppeling beleidsthema's Zorg/ Buurt en Veiligheid/ Handhaving  
De Buurtveiligheidsteams voor Schilderskwartier/Molenvliet en Harmelen/Kamerik/Zegveld zijn na opheffing van de coronamaatregelen weer begonnen met buurttent-/straatacties, o.a. bij winkelcentrum Tournoysveld en winkelcentrum Molenvliet, waardoor op een laagdrempelige manier direct contact en vroegsignalering met inwoners mogelijk is. Het Casusplus-overleg voor teamoverstijgende casussen loopt goed. 

Tot slot hebben we in 2022 een start gemaakt met het opstellen van een nieuw integraal veiligheidsplan (IVP). In dit IVP bepalen we de lokale koers op het gebied van veiligheid voor de komende jaren.  Het nieuwe IVP gaat in Q3 2023 van start en loopt over de periode 2023-2026.  

1.2 De organisatie en samenleving weerbaarder maken tegen ondermijning.

1.3 Integrale aanpak jongerenoverlast met als doel de overlast te beperken.

- Jeugd groeit op in een stimulerende en veilige omgeving waarin zij hun talenten optimaal kunnen ontwikkelen.
- Voor jeugd die zorg en ondersteuning nodig heeft, is dit tijdig, snel, laagdrempelig en zoveel mogelijk lokaal beschikbaar.
- Minder overlast op de straat creëren, door participerende jongeren en de betrokkenheid van onze inwoners.

1.4 Minder overlast door PGA'ers, door het zo veel mogelijk voorkomen van nieuwe aanmeldingen voor de PGA en verminderen van recidive bij uitstromers.

1.5 Het vergroten van bewustwording van inwoners en het bieden van een goed handelingsperspectief om te voorkomen dat men slachtoffer wordt van een misdrijf als woninginbraak, autokraak, fietsendiefstal of vernieling (High Impact Crimes en Veel Voorkomende Criminaliteit).

1.6 Betere verbinding tussen beleidsthema's Zorg/Buurt en Veiligheid/ Handhaving (BOA's).

1.9 Er kan veilig gewoond, gewerkt en gerecreëerd worden in Woerden.

In de netwerksamenwerking Alphen a/d Rijn, Gouda en Woerden is het gezamenlijk streven om de kansen in het Groene Hart ten aanzien van ruimtelijke en economische ontwikkeling zo goed mogelijk uit te nutten. In 2022 is de samenwerking opnieuw onder de loep genomen en is een start gemaakt met het opzetten van een structuur die past bij de nieuwe coalities in gemeenten. Ook wordt binnen de projecten die zijn uitgevoerd binnen het Maatregelenpakket Alphen, Gouda, Woerden (dat is gesubsidieerd door de Provincie Zuid-Holland), naar een afronding toegewerkt.

Ook in U10-verband wordt verder samengewerkt en zijn na de verkiezingen de bestuurstafels opnieuw bemenst. Woerden is aan alle tafels met een wethouder vertegenwoordigd.  Na intensieve lobby is er € 1 miljard binnengehaald voor bereikbaarheid in de Utrechtse regio. In Woerden draagt het Rijk € 10 miljoen bij aan twee fietsverbindingen, de ombouw van een knooppunt en vijf mobiliteitshubs. Met deze investering kunnen 3.650 woningen versneld worden gebouwd.

Woerden participeert actief in U10 verband en levert middels wethouder Vierstra een van de voorzitters van de bestuurstafels. Ambtelijk wordt er door betere interne afstemming integraler geadviseerd.

Afgelopen jaar is binnen AGW gewerkt aan een nieuwe structuur van samenwerken, passend bij de nieuwe coalities die zijn gevormd in de gemeenten. Naast de structuur wordt ook de inhoudelijke richting opnieuw bepaald. Daarnaast wordt binnen de projecten, zoals de H2O-bus, Kaasexperience en de nieuwe portals voor toerisme in het Groene Hart, naar een afronding en verantwoording van de subsidie toegewerkt. Deze projecten worden uitgevoerd met behulp van de subsidie uit de Provincie Zuid Holland. 

Het aanpakken van uitdagingen die de grenzen van Woerden overschrijden in regionale samenwerkingsverbanden.

1.7 Het versterken van de regionale economie in het Groene Hart.

1.8 De regio Utrecht kent een leefbare verstedelijking ('groen, gezond, slim').