Portefeuillehouder | Thema |
---|---|
George Becht | Onderwijs (incl. huisvesting, leerplicht en leerlingenvervoer) |
Arjan Noorthoek | Sport |
Programma 5. Onderwijs en sport
Omschrijving
Terug naar navigatie - OmschrijvingDit programma bevat de thema’s onderwijs en sport. Als gemeente hebben wij binnen het beleidsveld onderwijs een brede verantwoordelijkheid. Die verantwoordelijkheid ligt onder andere op het gebied van openbaar onderwijs, voorschoolse educatie, volwasseneneducatie en het voorkomen en bestrijden van schooluitval. Daarbij delen we met schoolbesturen de verantwoordelijkheid voor het realiseren en in stand houden van goede onderwijshuisvesting.
Bewegen en sporten draagt bij aan fitte en gezonde inwoners en brengt mensen dichter bij elkaar. Daarom vinden we het belangrijk dat alle inwoners kunnen spelen, sporten en bewegen. We zorgen voor voldoende, goede en toegankelijke sportvoorzieningen, we ondersteunen sportverenigingen om naast hun sportfunctie nog meer van maatschappelijke waarde te zijn en we stimuleren onze inwoners om meer te sporten en te bewegen.
Op het gebied van arbeidsmarkt en onderwijs brengen wij het gesprek op gang tussen onder andere Ferm Werk, onderwijsinstellingen en lokale ondernemers om vraag en aanbod beter op elkaar te laten aansluiten. De creatieve ideeën van de ondernemers worden hiermee gewaardeerd en cliënten van Ferm Werk worden geplaatst. Veel techniekbedrijven in Woerden kunnen moeilijk goed geschoolde werknemers vinden. De TechnoHub is een initiatief van het bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en overheid om meer aandacht te hebben voor toekomstgerichte banen in de techniek. Hier hebben ondernemers, scholieren en onderwijsinstellingen een gemeenschappelijk belang.
Dit programma bevat de volgende taakvelden:
Taakveld | Omschrijving |
---|---|
4.1 - Openbaar basisonderwijs | taken met betrekking tot het openbaar basisonderwijs: - bestuurskosten voor gemeenten die zelf bestuur zijn; - primair openbaar basisonderwijs, bewegingsonderwijs (inclusief schoolzwemmen); - de huur van bv. een gymnastieklokaal; - passend onderwijs |
4.2 - Onderwijshuisvesting | taken op het gebied van onderwijshuisvesting voor openbaar en bijzonder onderwijs |
4.3 - Onderwijsbeleid en leerlingzaken | lokaal onderwijsbeleid, leerlingenvoorzieningen en onderwijsondersteuning: - ondersteuning leerkrachten en directie; - uitgaven bijzonder onderwijs (incl. bewegingsonderwijs en schoolzwemmen voor leerlingen bijzonder onderwijs, maar excl. huisvesting); - achterstandenbeleid; - coördinatie samen naar school, passend onderwijs; - volwasseneducatie; - leerlingzorg en leerlingbegeleiding; - leerlingenvervoer (incl. leerlingenvervoer voor leerlingen openbaar onderwijs); - stimuleren schooldeelname: leerplicht en voorkomen voortijdig schoolverlaten |
5.1 - Sportbeleid en activering | niet-fysieke maatregelen ter stimulering van professionele- en amateursport |
5.2 - Sportaccommodaties | alle accommodaties voor sportbeoefening |
Overige ontwikkelingen / Corona
Terug naar navigatie - Overige ontwikkelingen / CoronaOnderwijs
De coronacrisis heeft ook in 2021 een grote impact gehad op het onderwijs en de kinderopvang. Bij de start van het jaar hadden zij opnieuw met een lockdown te maken. Deze duurde voor het voortgezet onderwijs langer dan voor de kinderopvang en het basisonderwijs. Het hoge ziekteverzuim, de quarantaineplicht en de krapte op de arbeidsmarkt legden een zware druk op het onderwijs en de kinderopvang. Het jojo-effect tussen dan weer naar school en dan weer thuis had veel impact op de kinderen en jongeren. Hoewel onderwijs op afstand steeds snel opgepakt werd, was er ook sprake van veel uitval van onderwijs, denk bijvoorbeeld aan de verlenging van de kerstvakantie.
Het Nationaal Programma Onderwijs is geïntroduceerd. Zowel scholen als de gemeente hebben hiervoor vanuit het Rijk gelden ontvangen die zij kunnen inzetten om leervertragingen in te halen en het welbevinden van kinderen en jongeren te verbeteren. Hiervoor is een werkgroep opgericht met vertegenwoordigers vanuit de gemeente, het basis- en voortgezet onderwijs en de aanbieder van voorschoolse educatie. De werkgroep heeft voor een deel van het beschikbaar gestelde NPO-budget een plan van activiteiten voor 2022 en 2023 opgesteld. Ook andere organisaties zoals de bibliotheek, Het Klooster en KUVO zijn hierbij betrokken.
Taskforce Onderwijshuisvesting
De strategische heroriëntatie voor onderwijshuisvesting kon in 2020 niet eenzijdig vanuit de gemeente worden uitgevoerd, omdat dit in samenspraak met de scholenbesturen moet gebeuren. In 2021 hebben de gemeenten en schoolbesturen gezamenlijk een vervolg geformuleerd, die moet leiden tot een vervroegde herijking van het Integraal Huisvestingplan voor het onderwijs uit 2018 en/of van de Vaststellingsovereenkomst Onderwijshuisvesting van 1 januari 2019 Onderwijshuisvesting. Er is een extern bureau ingehuurd om uitvoering te geven aan deze vervolgopdracht, die in het eerste kwartaal van 2022 is opgeleverd.
Sport
Uit zowel landelijk als lokaal beeld blijkt dat de sportsector flink last heeft gehad van de Coronacrisis. Sporttechnisch waren er trainingen die niet door konden gaan en competities die anders ingericht werden, niet van start zijn gegaan of halverwege gestopt zijn. Het was hierdoor lastig om de sporters gemotiveerd te houden. Aan de organisatorische kant ontstonden zorgen over het aantal leden, vrijwilligers en sponsoren. Vooral bij de oudere jeugd zagen we een afname van het lidmaatschap en was het werven van vrijwilligers een lastige opgave. Aan de andere kant vervulde het sport- en beweegaanbod juist een belangrijke rol omdat de leden tijdens de sportactiviteiten nog wel sociale contacten konden onderhouden.
Het Rijk heeft enkele goede financiële regelingen aangeboden die de huur van sportverenigingen en het omzetverlies van de zwembaden opvingen. Omdat de gemeente zelf ook extra geld beschikbaar heeft gesteld zijn noch de sportverenigingen noch WoerdenSport in de problemen gekomen. Wel hebben alle aanbieders flink moeten interen op de financiële reserves waardoor ze in de toekomst kwetsbaar zijn voor nieuwe tegenvallers.
Het Beweegteam Woerden is gedurende het jaar creatief geweest met de organisatie van activiteiten, zodat ten alle tijden zo veel mogelijke verenigingen ondersteund konden worden en Woerdenaren uitgenodigd werden om in beweging te komen.
Financiële analyse
Terug naar navigatie - Financiële analyseExploitatie | Begroting na wijzigingen 2021 | Werkelijk 2021 | Verschil | |
---|---|---|---|---|
Lasten | ||||
4.1 Openbaar basisonderwijs | 379.097 | 165.048 | 214.049 | |
4.2 Onderwijshuisvesting | 4.106.400 | 4.881.388 | -774.988 | |
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken | 2.893.797 | 2.607.613 | 286.184 | |
5.1 Sportbeleid en activering | 610.630 | 644.604 | -33.974 | |
5.2 Sportaccommodaties | 4.477.636 | 4.522.991 | -45.355 | |
Totaal Lasten | 12.467.560 | 12.821.644 | -354.084 | |
Baten | ||||
4.2 Onderwijshuisvesting | -31.648 | -48.596 | 16.948 | |
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken | -537.445 | -600.755 | 63.310 | |
5.1 Sportbeleid en activering | 0 | -30.282 | 30.282 | |
5.2 Sportaccommodaties | -2.247.410 | -2.317.348 | 69.938 | |
Totaal Baten | -2.816.503 | -2.996.981 | 180.478 | |
Stortingen | ||||
0.10 Mutaties reserves | 445.000 | 445.000 | 0 | |
Totaal Stortingen | 445.000 | 445.000 | 0 | |
Onttrekkingen | ||||
0.10 Mutaties reserves | -521.595 | -147.338 | -374.257 | |
Totaal Onttrekkingen | -521.595 | -147.338 | -374.257 | |
Gerealiseerd resultaat | 9.574.462 | 10.122.325 | -547.863 |
Hieronder worden de belangrijkste verschillen toegelicht:
Taakveld | Analyse lasten | voordeel/nadeel | |
---|---|---|---|
4.1 | In verband met corona is er minder bijgedragen aan de kosten voor gymnastiekonderwijs. | 229.034 | voordeel |
4.2 | In de programmabegroting 2022-2025 (en ook van voorgaande jaren) van Woerden is in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing het risico voor onderwijshuisvesting opgenomen dat op kosten van de gemeente herstel van constructiefouten voor schoolgebouwen kan plaats vinden. Hier is een bedrag voor opgenomen van € 1 mln. Eind 2021 werd duidelijk dat dit risico zich daadwerkelijk gaat voordoen bij het Minkemacollege voor het herstel van brandveiligheidsmaatregelen. Het risico zal ca. € 735.000 bedragen | -735.000 | nadeel |
4.3 | Het voordeel bij onderwijsinfrastructuur wordt grotendeels veroorzaakt doordat de opdracht voor de heroriëntatie van het IHP onderwijs voor een deel plaats vindt in 2022 (€ 35.597, hiervoor is budgetoverheveling aangevraagd). Daarnaast was er tijdelijke huisvesting in de Oerolstraat voor de prinses Margrietschool in verband met de reparatie van het dak, het terugbrengen van het schoolplein in oorspronkelijke staat moet nog plaats vinden (€ 52.475, hiervoor is budgetoverheveling aangevraagd). | 88.024 | voordeel |
4.3 | Uit de jaarrekening van Regionaal Bureau Leerplicht komt naar voren dat er minder kosten zijn gemaakt in 2021. | 63.706 | voordeel |
4.3 | Nadeel op Volwasseneneducatie wordt gedekt uit de batenzijde | -50.500 | nadeel |
Diverse | 50.652 | voordeel | |
Totaal mutaties lasten | -354.084 | nadeel | |
Taakveld | Analyse baten | voordeel/nadeel | |
4.3 | Voordeel op Volwasseneducatie is de dekking voor het nadeel op de lastenzijde | 50.500 | voordeel |
5.2 | Voordeel op zwembaden wordt veroorzaakt door SPUKIJZ | 174.701 | voordeel |
Diverse | -44.723 | nadeel | |
Totaal mutaties baten | 180.478 | voordeel | |
Totaal mutaties lasten en baten | -173.606 | nadeel | |
Taakveld | Mutaties reserves | voordeel/nadeel | |
0.10 | Van de budgetoverheveling uit 2020 (€ 503.200) is € 198.309 uitgegeven, € 230.000 voor de tijdelijke huisvesting van de Margrietschool is bij de najaarsrapportage 2021 vrijgevallen. Het restantbedrag heeft hoofdzakelijk betrekking op de tijdelijke huisvesting Prinses Margrietschool. Hiervan wordt € 52.475 meegenomen als budgetoverheveling. | -304.891 | nadeel |
0.10 | Overige | -18.395 | nadeel |
Totaal mutaties reserves | -323.286 | nadeel | |
Budgetoverhevelingen | |||
4.2 | Tijdelijke huisvesting R. de Jagerschool | 111.377 | |
4.3 | Herstel schoolplein tijdelijke huisvesting prinses Margrietschool | 52.475 | |
4.3 | Onderzoek heroriëntatie huisvesting onderwijs | 35.597 | |
Totaal voorgestelde budgetoverhevelingen | 199.449 |
Opgaven
Wat heeft Woerden met deze opgave bereikt?
Terug naar navigatie - Wat heeft Woerden met deze opgave bereikt?Onderwijs
Voor- en vroegschoolse educatie (VVE)
VVE om taalachterstanden aan te pakken past bij de aandacht voor preventie en het stimuleren van de ontwikkeling van peuters op een voorschoolse voorziening. In totaal hebben wij 64 aanvragen gekregen en toegekend voor een plek bij de voorschoolse educatie, waardoor steeds gemiddeld 70 plekken bezet waren. Er is een continue doorstroom van kinderen die vanaf tweeënhalf jaar tot aan hun vierde verjaardag naar de voorschool gaan.
Nationaal Programma Onderwijs
Het Woerdens Programma Onderwijs 2022-2023 is vastgesteld. Samen met vertegenwoordigers van het basis- en voortgezet onderwijs en de voorschoolse educatie zijn activiteiten bepaald die passen binnen de bestedingsdoelen van het ministerie van OCW. Met deze activiteiten beogen wij bij te dragen aan het inhalen van leervertragingen en het verbeteren van het welbevinden van kinderen en jongeren. De activiteiten zijn aanvullend op wat scholen zelf al doen. De activiteiten starten in 2022.
Onderwijshuisvesting
Schoolgebouwen bij de tijd
Op het vlak van onderwijshuisvesting is voor een belangrijk deel gewerkt aan projecten die een lange doorlooptijd kennen (zie hieronder bij 'Wat heeft Woerden gedaan'). De meeste daarvan zijn vóór 2021 gestart en worden na 2021 afgerond . Het aantal 'echte' mijlpalen dat in 2021 is bereikt, lijkt daardoor gering, namelijk:
1. Ingebruikname tijdelijke huisvesting Wilhelminaschool aan het Thijssepad (per 01-11-2021).
2. Sloop Wilhelminaschool aan de Oostsingel (najaar 2021).
Sport
De beperkingen die er gedurende het jaar vanwege de Coronacrisis waren, hebben impact gehad op de geplande inspanningen in 2021. Een aantal projecten heeft in 2021 vertraging opgelopen doordat in het Sociaal Domein andere en nieuwe prioriteiten gesteld moesten worden of omdat de organisatie van de geplande activiteiten en overleggen niet mogelijk was. Zo heeft er afgelopen jaar geen sportcafé plaatsgevonden. Er is in samenwerking met het Beweegteam en de sportaanbieders, en door de inzet van Nationaal Middelen Onderwijs en Lokaal Sportakkoord-middelen, extra ingezet op de groepen die door de crisis een beweegachterstand opgelopen hebben.
Wat heeft Woerden gedaan?
Terug naar navigatie - Wat heeft Woerden gedaan?Onderwijs
Om kinderen in een achterstandssituatie dezelfde startkansen in het onderwijs te geven, blijven we inzetten op voorschoolse educatie. Het aantal uren, dat een peuter met een indicatie gesubsidieerd naar de voorschool gaat, is verhoogd van 10 naar 16 uur per week. In eerste instantie was, vanwege de onzekerheid over het beschikbare budget, afgesproken dat dit alleen zou gelden voor kinderen die vanaf 1 januari 2021 zijn gestart. Omdat de corona-impact ook groot is op de taalontwikkeling van peuters en het budget niet gehalveerd werd, hebben alle kinderen die voor 1 januari 2021 gestart zijn na de zomervakantie alsnog een extra dagdeel voorschoolse educatie gekregen.
Resultaatafspraken tussen onderwijs, opvang en gemeenten zijn geëvalueerd. Bijstelling van de afspraken is niet nodig. Wel is het nodig dat de bestaande resultaatafspraken meer aandacht krijgen. Vooral bij de kleinere kinderopvangorganisaties zijn de afspraken niet altijd goed bekend. Hier is mee gestart en het krijgt in 2022 een vervolg.
De gemeente is verantwoordelijk voor het toezicht op de kwaliteit en de handhaving bij de kinderopvang. De uitvoering van het toezicht is bij de GGD belegd. Er wordt streng gehandhaafd op onderdelen waarbij de veiligheid van een kind in het geding is. Er is ingezet op intensivering van toezicht binnen de gastouderopvang. Dit betekent dat zij nu en in de toekomst vaker geïnspecteerd worden door de GGD. In 2022 wordt het jaarverslag 2021 van de GGD ontvangen, de raad wordt op de gebruikelijke wijze geïnformeerd over de inhoud.
Onderwijshuisvesting
Schoolgebouwen bij de tijd
Naast de gebruikelijke 'going-concern-zaken' – waaronder het opstellen van een nieuwe leerlingenprognose en de financiële afwikkeling van het project 'Herstel dak en tijdelijke huisvesting Margrietschool' - is in 2021 in nauw overleg met de betrokken schoolbesturen intensief gewerkt aan de volgende grote projecten:
1. Nieuwbouw Wilhelminaschool, inclusief tijdelijke huisvesting tijdens de bouwperiode.
2. Nieuwbouw R. de Jagerschool, inclusief tijdelijke huisvesting tijdens de bouwperiode.
3. Instandhouding dependance Scholencluster Harmelen.
4. Vernieuwing/renovatie gymzaal Coba Ritsemastraat (Kalsbeek College).
5. Vervanging brand- en inbraakalarmsystemen diverse schoolgebouwen.
6. Vergoeding herstel constructiefouten brandveiligheid Minkema College / Steinhagenseweg.
7. Vervolgopdracht Strategische Heroriëntatie / onderwijshuisvesting (gestart najaar 2021).
8. Motie Tijdlijnreconstructie tijdelijke Huisvesting Wilhelminaschool (gestart najaar 2021).
9. Instandhouding Bruggebouw Kalsbeek College (gestart najaar 2021).
In december is de raad met een raadsinformatiebrief geïnformeerd over de financiële stand van zaken Onderwijshuisvesting .
Nog geen formeel project - maar wel onderwerp van gesprek - was de aanpak van de verbetering van het binnenklimaat van enkele schoolgebouwen, in het kader van de Specifieke uitkering ventilatie in scholen (SUVIS, corona-gerelateerd) en de (financiële) vertaling hiervan in het bestaande beleid. Dit gesprek krijgt in 2022 een vervolg.
Hoewel een directe relatie met onze wettelijke verantwoordelijkheid voor de huisvesting van het onderwijs ontbreekt, laten we op deze plaats niet onvermeld dat er in 2021 ook intensief gewerkt is aan de ontvlechting van de Stichting Gebouwen Beheer Woerden (SGBW), eigenaar van de brede scholen Schilderskwartier en De Regenboog (afgerond december 2021).
Voor vrijwel alle projecten was (veel) meer tijd nodig dan voorzien. Hierdoor was het onvermijdelijk dat de doorlooptijd van deze projecten moest worden bijgesteld. De invloed van de coronacrisis op deze doorlooptijd was overigens gering. Tijdelijke externe hulp is ingehuurd om de opgelopen achterstanden (deels) weg te werken. Op basis van de eindrapportage Vervolgopdracht Strategische Heroriëntatie/onderwijshuisvesting wordt een aantal projecten in 2022 opnieuw ingepland.
Sport
Binnensport
In het begin van het jaar is de impact van de coronacrisis op de binnensportverenigingen in beeld gebracht. Diverse verenigingen hebben aangegeven hard getroffen te worden door de crisis en mogelijk in de problemen te komen. De gemeenteraad heeft daarop een motie aangenomen waarin besloten is de huurverhoging van de binnensport te temporiseren.
Om de Woerdense sportverenigingen te ondersteunen is de huur van de sportaccommodaties door ons gecompenseerd. Hiervoor is bij het Rijk tweemaal de Tegemoetkoming Verhuurders Sportaccommodaties aangevraagd. De tekorten van WoerdenSport zijn volledig gecompenseerd. Een groot deel van deze kosten is opgevangen door een gemeentelijke aanvraag van de SPUK IJZ-regeling.
Buitensport
Vanwege de coronacrisis hadden de sportaanbieders alle aandacht nodig voor het aansturen van de vereniging. We hebben er dan ook voor gekozen om de harmonisatie van de buitensporttarieven op te schorten. De harmonisatie wordt weer opgepakt zodra de financiële omstandigheden of de aanleg van nieuwe voorzieningen hierom vragen. Het is aan de nieuwe gemeenteraad om hier een standpunt over in te nemen.
Sportakkoord
De uitvoering van het Sportakkoord heeft een langzame opstart gekend door de beperkingen van de coronacrisis. Verenigingsbesturen hadden andere prioriteiten en samenkomsten waren een groot deel van het jaar niet mogelijk. Hierdoor is het niet gelukt om het gehele beschikbare uitvoeringsbudget in te zetten, het restantbudget wordt ingezet in 2022. Door het veranderen van de aanpak en de afzwakking van de beperkingen zijn aan het eind van het jaar diverse projecten alsnog in gang gezet, zoals vaardigheidstesten in het primair onderwijs (Q-scan), het bevorderen van beweeggedrag via het consultatiebureau en het organiseren van wandel- en sportaanbod voor senioren.
Maatschappelijk effect
Terug naar navigatie - Maatschappelijk effectNiet-sporters
Terug naar navigatie - Niet-sportersPeriode | Woerden | Nederland |
---|---|---|
2018 | 43,3 % van bevolking > 18jr sport niet wekelijks | 48,7 % van bevolking > 18jr sport niet wekelijks |
Voortijdig schoolverlaters
Terug naar navigatie - Voortijdig schoolverlatersPeriode | Woerden | Nederland |
---|---|---|
2018 | 1 % leerlingen vo en mbo | 1,9 % leerlingen vo en mbo |
2019 (JR21) | 1,3 % leerlingen vo en mbo | 1,7 % leerlingen vo en mbo |
Absoluut verzuim
Terug naar navigatie - Absoluut verzuimPeriode | Woerden | Nederland |
---|---|---|
2017 | 1,25 % leerplichtigen niet bij een school ingeschreven | 1,82 % leerplichtigen niet bij een school ingeschreven |
2018 | - | 1,9 % leerplichtigen niet bij een school ingeschreven |
2019 | - | 2,4 % leerplichtigen niet bij een school ingeschreven |
2020 | 0,8 % leerplichtigen niet bij een school ingeschreven | 2,7 % leerplichtigen niet bij een school ingeschreven |
Relatief verzuim
Terug naar navigatie - Relatief verzuimPeriode | Woerden | Nederland |
---|---|---|
2018 | 14 per 1000 leerlingen verzuimen veelvuldig | 23 per 1000 leerlingen verzuimen veelvuldig |
2019 | 16 per 1000 leerlingen verzuimen veelvuldig | 26 per 1000 leerlingen verzuimen veelvuldig |