1. Wat is het doel van deze paragraaf?
Het totale pakket van gemeentelijke belastingen en heffingen bestaat uit tien verschillende belastingen, heffingen en rechten die worden gelegitimeerd door een belastingverordening die door de gemeenteraad is vastgesteld. Deze paragraaf geeft een overzicht op hoofdlijnen van de resultaten op deze heffingen. De regelgeving is vastgelegd in de wet en in de lokale belastingverordeningen en is uitgebreid toegelicht in de programmabegroting. De cijfers van de begroting betreft de begroting na wijziging.
Paragraaf 1 Lokale heffingen
2. Wettelijk kader en gemeentelijk kader
Terug naar navigatie - 2. Wettelijk kader en gemeentelijk kaderTen aanzien van de heffingen onderscheidt de wet drie soorten:
Belastingen: gedwongen betalingen aan de overheid waar geen rechtstreekse contraprestatie van de overheid tegenover staat. Ze kunnen aan een brede of specifieke doelgroep in rekening worden gebracht.
Bestemmingsheffingen: deze dienen ter bestrijding van specifieke kosten. Voorbeelden zijn de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Deze heffingen mogen niet meer dan kostendekkend zijn.
Rechten: een betaling waar een direct aanwijsbare contraprestatie van de overheid tegenover staat. Deze contraprestatie kan bestaan uit een product of dienst. Onderscheid kan worden gemaakt in onder meer gebruiksrechten (bijvoorbeeld haven- of marktgelden) en genotsrechten (waaronder leges). De hoogten van sommige rechten zijn landelijk bepaald. Verder geldt dat deze maximaal kostendekkend mogen zijn.
Naast het landelijk beleid is het volgende gemeentelijk beleid geformuleerd:
De bestemmingsheffingen en rechten zijn in principe 100% kostendekkend. Dat is niet overal het geval omdat er bijvoorbeeld wettelijke voorschriften zijn (wettelijke tarieven).
Kwijtscheldingsbeleid. Voor de OZB, rioolheffing en afvalstoffenheffing kan kwijtschelding worden verleend aan personen (niet aan bedrijven). De gemeente Woerden hanteert voor de kwijtschelding de norm die door het Rijk gegeven wordt aan de gemeenten: 100% van de norm voor de bijstand. Bij een norm onder de 100% is er sprake van strenger beleid. Vrijwel alle inwoners die een aanslag gemeentelijke belastingen ontvangen en moeten rondkomen van een bijstandsuitkering of alleen een AOW-uitkering en geen vermogen hebben, komen op basis van deze norm in aanmerking voor kwijtschelding. De regelgeving voor de kwijtschelding is neergelegd in de Leidraad Invorderingswet 1990.
Geraamde opbrengsten
Terug naar navigatie - Geraamde opbrengstenBaten | Baten | Baten | ||
Rekening | Begroting | Rekening | ||
Belastingen en heffingen | 2021 | 2021 | 2020 | |
A. Belastingen | ||||
1 Eigenaren woningen | 8.527 | 8.437 | 7.776 | |
Eigenaren niet-woningen | 3.136 | 3.084 | 2.767 | |
Gebruikers niet-woningen | 1.935 | 1.897 | 1.755 | |
2 Parkeerbelasting | 1.480 | 1.584 | 1.494 | |
3 Hondenbelasting | 74 | 69 | 91 | |
4 Precariobelasting | 122 | 51 | 106 | |
5 Toeristenbelasting | 83 | 79 | 77 | |
Subtotaal A Belastingen | 15.357 | 15.201 | 14.066 | |
B . Bestemmingsheffingen | ||||
1 Afvalstoffenheffing | 5.398 | 5.096 | 5.514 | |
2 Rioolheffing | 4.900 | 5.693 | 5.120 | |
Subtotaal B Bestemmingsheffingen | 10.298 | 10.789 | 10.634 | |
C. Rechten | ||||
1 Leges burgerzaken | 786 | 668 | 601 | |
2 Begrafenisrechten | 725 | 666 | 626 | |
3 Marktgelden | 68 | 163 | 66 | |
4 Havengelden | 56 | 48 | 47 | |
5 Omgevingsvergunningen | 1.380 | 1.403 | 1.798 | |
Subtotaal C Rechten | 3.015 | 2.948 | 3.138 | |
Totaal € x 1.000 | € 28.670 | € 28.938 | € 27.838 |
Lokale lastendruk
Terug naar navigatie - Lokale lastendrukDe lokale lastendruk geeft voor de belangrijkste tarieven weer wat een inwoner van de gemeente betaalt en hoe deze zich het afgelopen jaar heeft ontwikkeld (voor een fictief huishouden). De bedragen zijn gebaseerd op een huishouding in een woning met een gemiddelde waarde voor belastingjaar 2021van € 296.000 (2020: €277.000). Dit is exclusief de teruggave afvalstoffenheffing en gerekend met de indexeringspercentages.
Werkelijk 2021 | Begroting 2021 | Werkelijk 2020 | |
1 OZB | 348 | 381 | 319 |
2 Rioolheffing | 234 | 234 | 203 |
3 Afvalstoffenheffing (meerpers.) | 273 | 273 | 238 |
Totaal | € 855 | € 888 | € 760 |
A. Belastingen
Terug naar navigatie - A. BelastingenAd 1 OZB
In onderstaande tabel zijn de OZB-tarieven 2021 en 2020 opgenomen. De tarieven 2021 worden geheven als percentage van de WOZ-waarde met peildatum 1 januari 2020.
Tarief OZB | 2021 | 2020 |
1 Woningen | ||
a Eigenaren | 0,1179% | 0,1152% |
2 Niet-woningen | ||
a Eigenaren | 0,2945% | 0,2582% |
b Gebruikers | 0,2146% | 0,1909% |
Opbrengst OZB:
Taak | Rekening | Begroting | Rekening | |
veld | 2021 | 2021 | 2020 | |
0.61 | Eigenaren woningen | 8.527 | 8.437 | 7.776 |
0.62 | Eigenaren niet-woningen | 3.136 | 3.084 | 2.767 |
0.62 | Gebruikers niet-woningen | 1.935 | 1.897 | 1.755 |
Totaal € x 1.000 | € 13.598 | € 13.418 | € 12.298 |
De opbrengsten voor de OZB zijn hoger dan begroot, dit wordt men name veroorzaakt door een hogere waardeontwikkeling. Bij het opstellen van de begroting is voor woningen rekening gehouden met een waardeontwikkeling van 5%, dit is uiteindelijk 6,7% geworden. Voor de niet-woningen is bij de begroting uitgegaan van een waardeontwikkeling van -1,9%, dit is -0,2% geworden. Daarnaast zijn er minder bezwaren toegekend dan waarmee bij de begroting rekening is gehouden.
Ad 2 Parkeerbelasting
Taak | Rekening | Begroting na wijz. | Rekening | |
veld | 2021 | 2021 | 2020 | |
Lasten | ||||
2.2 | Parkeren | 2.150 | 1.933 | 1.388 |
0.4 | Overhead | 28 | 28 | 29 |
Totale lasten | 2.178 | 1.961 | 1.417 | |
0.63 | Baten | 1.480 | 1.584 | 1.494 |
Saldo € x 1.000 | -€ 698 | -€ 377 | € 77 | |
Kostendekkendheidsgraad | 68% | 81% | 105% |
De kostendekkendheidsgraad op parkeren is afgenomen; dit wordt veroorzaakt door meer participatie en aanpassingen invoering nieuw parkeerbeleid, extra inhuur i.v.m. vacatures en extra inhuur voor invoering en begeleiding nieuw parkeerbeleid (parkeermanagers en omgevingsmanagers); parkeeronderzoeken, parkeerborden, communicatie, mailings etc.
Ad 3 Hondenbelasting
Hondenbelasting wordt geheven van de houder van een of meer honden binnen de gemeente.
Taak | Rekening | Begroting | Rekening | |
veld | 2021 | 2021 | 2020 | |
Lasten | ||||
0.64 | Belastingen overig | 28 | 28 | 28 |
5.7 | Openbaar groen en (openlucht)recreatie | 28 | 27 | 22 |
0.4 | Overhead | 14 | 14 | 14 |
Totale lasten | 70 | 69 | 64 | |
0.64 | Baten | 74 | 69 | 91 |
Saldo € x 1.000 | € 4 | € 0 | € 27 | |
Kostendekkendheidsgraad | 106% | 100% | 142% |
De kostendekkendheid van de hondenbelasting is iets hoger dan begroot, dit wordt veroorzaakt door de toename van het aantal honden.
Ad 4 Precariobelasting
Onder de naam precariobelasting wordt een directe belasting geheven ter zake van het hebben van voorwerpen onder, op of boven de openbare dienst bestemde gemeentegrond.
Ook terrassen vallen hieronder.
Taak | Rekening | Begroting na wijz. | Rekening | |
veld | 2021 | 2021 | 2020 | |
0.64 | Opbrengst € x 1.000 | 122 | 51 | 106 |
De extra opbrengsten van de precariobelasting wordt veroorzaakt door incidentele precario.
Ad 5 Toeristenbelasting
Onder de naam toeristenbelasting wordt een directe belasting geheven voor het houden van verblijf met overnachting binnen de gemeente tegen een vergoeding in welke vorm dan ook door personen die niet als ingezetene met een adres in de gemeente in de basisregistratie personen zijn ingeschreven.
Taak | Rekening | Begroting na wijz. | Rekening | |
veld | 2021 | 2021 | 2020 | |
3.4 | Opbrengst € x 1.000 | 83 | 79 | 77 |
De hogere opbrengst toeristenbelasting 2021 wordt veroorzaakt door een extra opbrengst toeristenbelasting 2020, die in 2021 verantwoord is.
B. Bestemmingsheffingen
Terug naar navigatie - B. BestemmingsheffingenAd 1 Afvalstoffenheffing
Voor de bestrijding van de kosten die samenhangen met het inzamelen en verwerken van afval is de gemeente bevoegd om de gemaakte kosten te verhalen. Voor het huishoudelijk afval (afval dat ontstaat vanuit particuliere huishoudens) wordt afvalstoffenheffing geheven.
Onderstaande tabel geeft een overzicht van baten en lasten afvalstoffenheffing en reinigingsrechten.
Het uitgangspunt bij het vaststellen van de tarieven is dat het tarief voor eenpersoonshuishoudens circa 80% bedraagt van het tarief voor meerpersoonshuishoudens. Dit percentage kan enigszins afwijken. De reinigingsrechten zijn van toepassing op bedrijven die in de binnenstad zijn gevestigd en hun afval aanbieden aan de gemeente via vuilcontainers. Deze tarieven zijn exclusief btw. Wanneer de baten hoger zijn dan de lasten, wordt het meerdere in de voorziening afvalstoffenheffing gestort.
Taak | Rekening | Begroting na wijz. | Rekening | |||
veld | 2021 | 2021 | 2020 | |||
Lasten | ||||||
7.3 | Afval | 4.855 | 4.785 | 4.298 | ||
2.1 | Verkeer en vervoer | 276 | 424 | 304 | ||
5.7 | Openbaar groen | 129 | 129 | 129 | ||
0.4 | Overhead | 465 | 465 | 474 | ||
Kwijtscheldingen | 184 | 0 | ||||
btw-lasten te verhalen op btw-comp.fonds voor exploitatie en investeringen | 867 | 252 | 704 | |||
Begrotingswijziging | 200 | |||||
Totale lasten | 6.776 | 6.255 | 5.909 | |||
Coronasteunpakket en toeslagaffaire | 80 | 0 | 0 | |||
Afvalstoffenheffing | 5.398 | 5.096 | 5.514 | |||
Overige baten | 1.046 | 758 | ||||
7.3 | Totale baten | 6.524 | 5.854 | 5.514 | ||
Saldo (=mutatie reserve;- = onttrekking) | -252 | -401 | -395 | |||
Kostendekkendheidsgraad | 96% | 94% | 93% |
Voor de toelichting wordt verwezen naar de analyse bij programma 2, taakveld 7.3.
Dit resulteert in de volgende mutaties van de voorziening afvalstoffen:
(stand per 1-1-2021 € 502.043)
2021 | onttrekking | € 252.700 |
Ad 2: Rioolheffing
Uit de rioolheffing bekostigt de gemeente de uitvoering van de drie gemeentelijke watertaken. Dit zijn het inzamelen en transporteren van afvalwater, het bergen en afvoeren van hemelwater en het zorgdragen voor het grondwater. Onderdeel van hemelwater en grondwater zijn ook maatregelen voor de uitvoering van de thema’s wateroverlast en droogte van actieplan Klimaatbestendig 2050. Meer informatie vindt u in het Gemeentelijk Waterbeleidsplan 2018-2022.
Taak | Rekening | Begroting na wijz. | Rekening | |
veld | 2021 | 2021 | 2020 | |
Lasten | ||||
7.2 | Riolering | 3.948 | 4.283 | 3.830 |
2.1 | Verkeer en vervoer | 226 | 226 | 249 |
2.4 | Economische havens en waterwegen | 200 | 200 | 200 |
0.4 | Overhead | 226 | 249 | 226 |
btw | 314 | 789 | 622 | |
Totale lasten | 4.914 | 5.747 | 5.127 | |
7.2 | Baten | 4.900 | 5.693 | 5.120 |
Saldo (=mutatie reserve;- = onttrekking) | -€ 14 | -€ 54 | -€ 7 | |
Kostendekkendheidsgraad | 100% | 99% | 100% |
Voor de toelichting wordt verwezen naar de analyse bij programma 2, taakveld 7.2.
Dit resulteert in de volgende mutaties van de voorziening riolering:
(stand per 1-1-2021 € 2.914.065)
2021 | onttrekking | € 11.530 |
2022 | storting | € 160.566 |
2023 | storting | € 48.808 |
2024 | storting | € 150.777 |
C. Rechten
Terug naar navigatie - C. RechtenIn de onderstaande tabellen is voor de verschillende rechten opgenomen wat de begrote baten en lasten zijn en wat de kostendekkendheid is. Nagestreefd wordt een kostendekkendheidsgraad van 100%. Zichtbaar is dat voor een aantal tarieven dit nog niet is gerealiseerd.
Ad 1 Leges burgerzaken
Onder de naam ‘leges’ wordt een aantal verschillende rechten geheven ‘ter zake van het genot van door of vanwege het gemeentebestuur verstrekte diensten’. Sommige leges zijn niet voor 100% kostendekkend omdat er voorgeschreven wettelijke tarieven zijn (voorbeelden: uittreksels burgerlijke stand, reisdocumenten en rijbewijzen.
Taak | Rekening | Begroting na wijz. | Rekening | |
veld | 2021 | 2021 | 2020 | |
Lasten | ||||
0.2 | Burgerzaken | 1.083 | 1.089 | 971 |
0.4 | Overhead | 301 | 313 | 277 |
Totale lasten | 1.384 | 1.402 | 1.248 | |
0.2 | Baten | 786 | 668 | 601 |
Saldo € x 1.000 | -€ 598 | -€ 734 | -€ 647 | |
Kostendekkendheidsgraad | 57% | 48% | 48% |
In tegenstelling tot wat aanvankelijk werd verwacht door Corona, zijn er meer leges ontvangen op het gebied van huwelijken, reisdocumenten en rijbewijzen.
Ad 2 Begrafenisrechten
Op basis van deze verordening worden rechten geheven voor het gebruik van de begraafplaats en voor het door de gemeente verlenen van diensten in verband met de begraafplaats.
Taak | Rekening | Begroting na wijz. | Rekening | ||||
veld | 2021 | 2021 | 2020 | ||||
Lasten | |||||||
7.5 | Begraafplaatsen en crematoria | 591 | 670 | 598 | |||
0.4 | Overhead | 145 | 145 | 141 | |||
Totale lasten | 736 | 815 | 739 | ||||
7.5 | Baten | 725 | 675 | 626 | |||
Saldo € x 1.000 | -€ 11 | -€ 140 | -€ 113 | ||||
Kostendekkendheidsgraad | 99% | 83% | 85% |
De kostendekkendheidsgraad van begrafenisrechten bedraagt bijna 100% . Op de exploitatielasten begraafplaatsen is er met name een voordeel op het onderhoud op basis van het meerjarenonderhoudsprogramma (37k), vervanging liften (15k), kosten ruimen graven (10 k) en lagere afschrijvingen (4k) en diverse andere kosten (15K). De hogere baten begraven worden veroorzaakt door een hogere aantal begravingen in coronajaar 2021. Het voordeel op begraven is van incidentele aard.
Ad 3 Marktgelden
Onder de naam marktgeld wordt een recht geheven voor het innemen van een standplaats (warenmarkt, streekmarkt en koeiemart).
Taak | Rekening | Begroting | Rekening | |
veld | 2021 | 2021 | 2020 | |
Lasten | ||||
3.3 | Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen | 122 | 116 | 130 |
3.4 | Economische promotie | 49 | 157 | 54 |
0.4 | Overhead | 53 | 53 | 50 |
Totale lasten | 224 | 326 | 234 | |
Baten | ||||
3.3 | Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen | 63 | 76 | 66 |
3.4 | Economische promotie | 5 | 87 | 0 |
Totale baten | 68 | 163 | 66 | |
Saldo € x 1.000 | -€ 156 | -€ 163 | -€ 168 | |
Kostendekkendheidsgraad | 30% | 50% | 28% |
Zowel de baten als de lasten zijn lager uitgevallen dan begroot door activiteiten niet doorgingen (bijvoorbeeld koeiemart) of minder groot waren (bijvoorbeeld weekmarkt) in 2021 vanwege corona.
Ad 4 Havengelden
Op basis van deze verordening worden rechten geheven voor het innemen van een ligplaats met een vaartuig in (een deel van) het openbaar vaarwater van de gemeente Woerden.
Door de renovatie van de oevers in de Singel en het plaatsen van clusters waar vaartuigen met een vergunning kunnen aanmeren, is de exploitatie aanzienlijk verbeterd. Met name door het clusteren van ligplaatsen hebben meer bootbezitters een vergunning gekregen. Inmiddels is de bezettingsgraad 100% en er is een lange wachtlijst voor het krijgen van een ligplaats.
Taak | Rekening | Begroting | Rekening | |
veld | 2021 | 2021 | 2020 | |
Lasten | ||||
2.4 | Economische havens en waterwegen | 37 | 33 | 45 |
0.4 | Overhead | 11 | 11 | 11 |
Totale lasten | 48 | 44 | 56 | |
2.4 | Baten | 56 | 48 | 47 |
Saldo € x 1.000 | € 8 | € 4 | -€ 9 | |
Kostendekkendheidsgraad | 117% | 109% | 84% |
Ad 5 Omgevingsvergunningen
Binnen het taakveld omgevingsvergunning is de kostendekkendheid afhankelijk van de baten. Temporisering van de baten levert een lagere kostendekkendheid. Echter hogere baten zijn meestal gekoppeld aan een grotere werklast wat uiteindelijk kan leiden tot meer capaciteitsinzet. Gevolg hiervan is dat de kostendekkendheid dan niet wordt vergroot maar gelijk blijft.
Taak | Rekening | Begroting na wijziging | Rekening | |||
veld | 2021 | 2021 | 2020 | |||
Lasten | ||||||
1.2 | Openbare orde en veiligheid | 278 | 274 | 25 | ||
8.3 | Wonen en bouwen (loonkosten) | 1.319 | 1.266 | 897 | ||
8.3 | Wonen en bouwen (overige kosten) | 665 | 612 | 342 | ||
0.4 | Overhead | 840 | 807 | |||
Totale lasten | 3.102 | 2.959 | 1.264 | |||
Totale lasten verhaalbaar 60% | 1.861 | 1.775 | ||||
Baten | ||||||
1.2 | Openbare orde en veiligheid | 54 | 29 | 0 | ||
8.3 | Wonen en bouwen | 1.326 | 1.374 | 1.798 | ||
Totale baten | 1.380 | 1.403 | 1.798 | |||
Saldo € x 1.000 | -€ 1.722 | -€ 1.556 | € 534 | |||
Kostendekkendheidsgraad | 74% | 79% | 142% |
Zowel de loonkosten als de kosten van het voorleggen aan de Welstandscommissie zijn hoger uitgevallen dan begroot. Bij de begroting is rekening gehouden met meer inkomsten uit doorberekende advieskosten aan de commissie Ruimtelijke kwaliteit. Omdat deze advieskosten in werkelijkheid niet zijn gerealiseerd, zijn de opbrengsten lager.
D. Vergelijking met andere gemeenten
Terug naar navigatie - D. Vergelijking met andere gemeentenBelastingsoort 2021 | Woerden | Oudewater | Bodegraven- | Montfoort | De Ronde |
Reeuwijk | Venen | ||||
OZB woningen | 0,1179% | 0,1290% | 0,1225% | 0,1245% | 0,0764% |
OZB niet-woningen | 0,5091% | 0,5128% | 0,4947% | 0,6677% | 0,3572% |
Afvalstoffenheffing | |||||
Eenpersoonshuish. | € 225 | € 255 | € 216 | € 205 | € 256 |
Meerpersoonshuish. | € 273 | € 297 | € 265 | € 335 | € 332 |
Rioolheffing | € 234 | € 300 | € 243 | € 255 | € 216 |