Paragraaf 1 Lokale heffingen

1. Wat is het doel van deze paragraaf?

Terug naar navigatie - 1. Wat is het doel van deze paragraaf?

Het totale pakket van gemeentelijke belastingen en heffingen bestaat uit een tiental verschillende belastingen, heffingen en rechten die worden gelegitimeerd door een belastingverordening die door de gemeenteraad is vastgesteld.

Deze paragraaf geeft een overzicht op hoofdlijnen van deze heffingen die bij de diverse programma’s in de programmabegroting zijn geraamd. In het kort geven we aan welk beleid we in het begrotingsjaar gaan voeren ten aanzien van de lokale heffingen. Het lokale beleid is vastgesteld in de belastingverordeningen. Verder is een overzicht opgenomen van de geraamde opbrengsten, wordt aandacht besteed aan de lokale belastingdruk en aan het kwijtscheldingsbeleid.

2. Wettelijk kader en gemeentelijk kader

Terug naar navigatie - 2. Wettelijk kader en gemeentelijk kader

Ten aanzien van de heffingen onderscheid de wet drie soorten:

  • Belastingen: gedwongen betalingen aan de overheid waar geen rechtstreekse contraprestatie van de overheid tegenover staat. Ze kunnen aan een brede of specifieke doelgroep in rekening worden gebracht.
  • Bestemmingsheffingen: deze die dienen ter bestrijding van specifieke kosten. Voorbeelden zijn de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Deze heffingen mogen niet meer dan kostendekkend zijn.
  • Rechten: een betaling waar een direct aanwijsbare contraprestatie van de overheid tegenover staat. Deze contraprestatie kan bestaan uit een product of dienst. Onderscheid kan worden gemaakt in onder meer gebruiksrechten (bijvoorbeeld haven- of marktgelden) en genotsrechten (waaronder leges). De hoogten van sommige rechten zijn landelijk bepaald. Verder geldt dat deze maximaal kostendekkend mogen zijn.

Naast het landelijk beleid is het volgende gemeentelijk beleid geformuleerd:

  • De bestemmingsheffingen en rechten zijn in principe 100% kostendekkend. Dat is niet overal het geval omdat er bijvoorbeeld wettelijke voorschriften zijn (wettelijke tarieven).
  • De heffingen worden in 2021 verhoogd met 1,6%. Uitgezonderd onroerende zaakbelastingen (1,6%+8%), streekmarkt (0%), rioolrechten (1%+1,6%+8,4% ) en afvalstoffenheffing (5% +1,6%+8,4%). Voor het parkeren worden de tarieven vastgesteld bij de door de raad vast te stellen nieuwe beleidsnota parkeren.
  • Kwijtscheldingsbeleid. Voor de OZB, rioolheffing en afvalstoffenheffing kan kwijtschelding worden verleend aan personen (niet aan bedrijven). De gemeente Woerden hanteert voor de kwijtschelding de norm die door het Rijk gegeven wordt aan de gemeenten: 100% van de norm voor de bijstand. Bij een norm onder de 100% is er sprake van strenger beleid. Vrijwel alle inwoners die een aanslag gemeentelijke belastingen ontvangen en moeten rondkomen van een bijstandsuitkering of alleen een AOW uitkering en geen vermogen hebben, komen op basis van deze norm voor kwijtschelding in aanmerking. De regelgeving voor de kwijtschelding is neergelegd in de Leidraad Invorderingswet 1990.

Geraamde opbrengsten

Terug naar navigatie - Geraamde opbrengsten
Baten Baten Baten
begroting begroting Rekening
Belastingen en heffingen 2021 2020 1019
A. Belastingen
1 Eigenaren woningen 8.457 7.634 7.296
Eigenaren niet-woningen 3.084 2.810 2.629
Gebruikers niet-woningen 1.897 1.728 1.668
2 Parkeerbelasting 1.979 1.797 1.906
3 Hondenbelasting 95 94 67
4 Precariobelasting 96 94 107
5 Toeristenbelasting 94 92 95
Subtotaal A Belastingen 15.702 14.249 13.768
B . Bestemmingsheffingen
1 Afvalstoffenheffing 5.854 5.468 5.107
2 Rioolheffing 5.693 4.900 4.720
Subtotaal B Bestemmingsheffingen 11.547 10.368 9.827
C. Rechten
1 Leges burgerzaken 687 689 848
2 Begrafenisrechten 666 656 651
3 Marktgelden 163 160 138
4 Havengelden 48 47 48
5 Omgevingsvergunningen 1.163 1.220 959
Subtotaal C Rechten 2.727 2.772 2.644
Totaal € x 1.000 29.976 27.389 26.239

Lokale lastendruk

Terug naar navigatie - Lokale lastendruk

De lokale lastendruk geeft voor de belangrijkste tarieven weer wat een inwoner van de gemeente betaalt en hoe deze zich het afgelopen jaar heeft ontwikkeld (fictief huishouden). De bedragen zijn gebaseerd op een huishouden in een woning met een gemiddelde waarde voor belastingjaar 2021van € 309.143 (2020: €294.000). Dit is exclusief de teruggave afvalstoffenheffing en gerekend met de indexeringspercentages.

2021 2021 2020 2020
1 persoons meer persoons 1 persoons meerpersoons
1 OZB 371 371 338 338
2 Rioolheffing 238 238 203 203
3 Afvalstoffenheffing 223 273 198 238
Totaal € 832 € 882 € 739 € 779

A. Belastingen

Terug naar navigatie - A. Belastingen

Ad 1 OZB
In de onderstaande tabel zijn de OZB-tarieven 2021 en 2020 opgenomen. De tarieven 2021 worden geheven als percentage van de ingeschatte woningwaarde per 1 januari 2020. De prognoses per 1 september 2020 duiden op een gemiddelde stijging voor woningen met 5% en de gemiddelde stijging voor niet-woningen -3,5%. De tarieven worden hiermee gecorrigeerd. De werkelijke OZB-opbrengst kan uiteindelijk afwijken van de werkelijke opbrengst door:

  • de waardeontwikkeling van de onroerende zaken;
  • de te verwachten minder- en meeropbrengsten van respectievelijk sloop en nieuwbouw;
  • de waardevermindering als gevolg van bezwaar- beroepsprocedures;
  • en leegstand van bedrijven

In december worden de OZB tarieven voorlopig en in januari 2021 definitief vastgesteld door de raad, deze kunnen daarom afwijken van de tarieven zoals hieronder opgenomen.

Tarief OZB 2021 2020
1 Woningen
a Eigenaren 0,1202% 0,1151%
2 Niet woningen
a Eigenaren 0,2873% 0,2579%
b Gebruikers 0,1932% 0,1918%

 

Opbrengst OZB:

Taak Begroting Begroting Rekening
veld 2021 2020 2019
0.61 Eigenaren woningen 8.437 7.634 7.296
0.62 Eigenaren niet-woningen 3.084 2.810 2.629
0.62 Gebruikers niet-woningen 1.897 1.728 1.668
Totaal € x 1.000 € 13.418 € 12.172 € 11.593

 

Ad 2 Parkeerbelasting
De parkeerbelasting in 2021 blijft voor zowel het parkeren in de garages als het parkeren op straat voorlopig € 2,00 per uur, net zoals de afgelopen jaren. Uitgangspunt blijft dat het parkeren kostendekkend is.

Taak Begroting Begroting Rekening
veld 2021 2020 2019
Lasten
2.2 Parkeren 1.840 1.523 1.723
0.4 Overhead 28 29 30
Totale lasten 1.868 1.552 1.753
0.63 Baten 1.979 1.797 1.906
Saldo € x 1.000 € 111 € 245 € 153
Kostendekkendheidsgraad 106% 116% 109%

 

Binnen Strategische Heroriëntatie is een onderzoek uitgevoerd naar het product Parkeren. Op basis hiervan is besloten om de parkeertarieven te gaan verhogen. De precieze verhoging wordt bepaald aan de hand van de uiteindelijke scenariokeuze die gemaakt worden bij het Parkeerbeleid. In samenwerking met een betrokken participatiegroep wordt gewerkt aan nieuw Parkeerbeleid voor Woerden.

Naar verwachting wordt dit beleidsstuk in het eerste half jaar van 2021 naar de gemeenteraad gestuurd ter besluitvorming. Zodat de gewijzigde tarieven en afspraken kunnen worden verwerkt in de begroting van 2022.

 

Ad 3 Hondenbelasting
Hondenbelasting wordt geheven van de houder van één of meer honden binnen de gemeente.

Taak Begroting Begroting Rekening
veld 2021 2020 2019
Lasten
0.64 Belastingen overig 28 28 28
5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie 27 25 43
0.4 Overhead 14 14 15
Totale lasten 69 67 86
0.64 Baten 95 94 67
Saldo € x 1.000 € 26 € 27 -€ 19
Kostendekkendheidsgraad 138% 140% 78%

 

Ad 4 Precariobelasting
Onder de naam precariobelasting wordt een directe belasting geheven ter zake van het hebben van voorwerpen onder, op of boven de openbare dienst bestemde gemeentegrond.
Ook terrassen vallen hieronder.

Taak Begroting Begroting Rekening
veld 2021 2020 2019
0.64 Opbrengst € x 1.000 € 96 € 94 € 107

 

Ad 5 Toeristenbelasting
Onder de naam toeristenbelasting wordt een directe belasting geheven voor het houden van verblijf met overnachting binnen de gemeente tegen een vergoeding in welke vorm dan ook door personen die niet als ingezetene met een adres in de gemeente in de basisregistratie personen zijn ingeschreven.

Taak Begroting Begroting Rekening
veld 2021 2020 2019
3.4 Opbrengst € x 1.000 € 94 € 92 € 95

B. Bestemmingsheffingen

Terug naar navigatie - B. Bestemmingsheffingen

Ad 1 Afvalstoffenheffing
Voor de bestrijding van de kosten die samenhangen met het inzamelen en verwerken van afval is de gemeente bevoegd om de gemaakte kosten te verhalen. Voor het huishoudelijk afval (afval dat ontstaat vanuit particuliere huishoudens) wordt afvalstoffenheffing geheven.

Onderstaande tabel geeft een overzicht van baten en lasten afvalstoffenheffing en reinigingsrechten.
Het uitgangspunt bij het vaststellen van de tarieven is dat het tarief voor eenpersoonshuishoudens circa 80% bedraagt van het tarief voor meerpersoonshuishoudens. Dit percentage kan enigszins afwijken. De reinigingsrechten zijn van toepassing op bedrijven die in de binnenstad zijn gevestigd en hun afval aanbieden aan de gemeente via vuilcontainers. Deze tarieven zijn exclusief BTW. Wanneer de baten hoger zijn dan de lasten, wordt het meerdere in de voorziening afvalstoffenheffing gestort.

Taak Begroting Begroting Rekening
veld 2021 2020 2019
Lasten
7.3 Afval 4.785 4.476 4.319
2.1 Verkeer en vervoer 424 424 424
5.7 Openbaar groen 129 129 129
0.4 Overhead 465 474 441
BTW-lasten te verhalen op BTW-comp.fonds 252 252 252
Totale lasten 6.055 5.755 5.565
7.3 Baten 5.854 5.468 5.107
Saldo (=mutatie reserve;- = onttrekking) -€ 201 -€ 287 -€ 458
Kostendekkendheidsgraad 97% 95% 92%

Dit resulteert in de volgende mutaties van de voorziening afvalstoffenheffing:
(stand begroot per 1-1-2021 € 609.879)

2021 onttrekking € 200.327
2021 storting € 29.192
2023 onttrekking € 21.268
2024 onttrekking € 30.613

Dit zijn indicatieve onttrekkingen omdat de hoogte van diverse lasten en baten nog niet exact bekend zijn, zoals de teruggave afvalstoffenheffing n.a.v. het aantal keren dat er huisvuil is aangeboden en de bijdrage uit het afvalfonds.

De kosten voor het inzamelen van huishoudelijk afval vallen in 2021 hoger uit dan in 2020.
De belangrijkste oorzaak van deze kostenstijging zijn toegenomen kosten van de verwerking van huishoudelijk afval door de Afvalverwerking Utrecht.

De baten kant neemt toe door de groei van het aantal huishoudens en de stijging van het tarief.
Aan de batenkant zien we tevens een dalende tendens wat betreft de prijzen van oud papier en PMD. Hiermee is in de begroting 2021 rekening gehouden.

Teruggaaf van de afvalstoffenheffing
Indien de belastingplichtige de mini-container voor restafval minder dan 17 keer aan de inzameldienst heeft aangeboden of de verzamelcontainer minder dan 81 keer heeft geopend, bestaat aanspraak op gedeeltelijke teruggaaf van de afvalstoffenheffing.

De teruggaaf bedraagt per belastingjaar:

a. voor eenpersoonshuishoudens
bij 4 of minder aanbiedingen, dan wel het 20 of minder keer openen van de verzamelcontainer
€ 20,00
bij 5 tot en met 7 aanbiedingen, dan wel het 21 tot en met 35 keer openen van de verzamelcontainer
€ 17,50
Bij 8 tot en met 10 aanbiedingen, dan wel het 36 tot en met 50 keer openen van de verzamelcontainer
€ 15,00
bij 11 tot en met 13 aanbiedingen, dan wel het 51 tot en met 65 keer openen van de verzamelcontainer
€ 12,50
bij 14 tot en met 16 aanbiedingen, dan wel het 66 tot en met 80 keer openen van de verzamelcontainer
€ 5,00
bij 17 of meer aanbiedingen, dan wel het 81 keer of meer openen van de verzamelcontainer
€ 0,00
b. voor meerpersoonshuishoudens
bij 4 of minder aanbiedingen, dan wel het 20 of minder keer openen van de verzamelcontainer
€ 40,00
bij 5 tot en met 7 aanbiedingen, dan wel het 21 tot en met 35 keer openen van de verzamelcontainer
€ 35,00
bij 8 tot en met 10 aanbiedingen, dan wel het 36 tot en met 50 keer openen van de verzamelcontainer
€ 30,00
bij 11 tot en met 13 aanbiedingen, dan wel het 51 tot en met 65 keer openen van de verzamelcontainer
€ 25,00
bij 14 tot en met 16 aanbiedingen, dan wel het 66 tot en met 80 keer openen van de verzamelcontainer
€ 10,00
bij 17 of meer aanbiedingen, dan wel het 81 keer of meer openen van de verzamelcontainer
€ 0,00

 

Ad 2: Rioolheffing
Uit de rioolheffing bekostigt de gemeente de uitvoering van de drie gemeentelijke watertaken. Dit zijn het inzamelen en transporteren van afvalwater, het bergen en afvoeren van hemelwater en het zorgdragen voor het grondwater. Onderdeel van hemelwater en grondwater zijn ook maatregelen voor de uitvoering van de thema’s wateroverlast en droogte van actieplan Klimaatbestendig 2050. Meer informatie vindt u in het Gemeentelijk Waterbeleidsplan 2018-2022. De rioolheffing stijgt in 2021 met 11% inclusief inflatiecorrectie. Dit is nodig om de stijgende kapitaallasten als gevolg van vervangingsinvesteringen en keuzes uit de strategische heroriëntatie te kunnen dekken.

Uit de strategische heroriëntatie komt verschuiving van compensabele BTW van de rioolinvesteringen (jaarlijkse 440.000 - 508.000 euro) vanaf 2021 naar de rioolheffing. Vanaf 2022 wordt jaarlijks 250.000 euro voor baggeren extra ten laste van de rioolheffing gelegd.

In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van de kosten en baten van de rioolbegroting.

Taak Begroting Begroting Rekening
veld 2021 2020 2019
Lasten
7.2 Riolering 4.283 3.935 3.713
2.1 Verkeer en vervoer 226 226 226
2.4 Economische havens en waterwegen 200 200 200
0.4 Overhead 249 226 210
BTW 789 314 163
Totale lasten 5.747 4.901 4.512
7.2 Baten 5.693 4.900 4.720
Saldo (=mutatie reserve;- = onttrekking) -€ 54 -€ 1 € 208
Kostendekkendheidsgraad 99% 100% 105%

 

Dit resulteert in de volgende mutaties van de voorziening riolering:
(stand begroot per 1-1-2021 € 2.907.270)

2021 onttrekking € 54.379
2022 onttrekking € 45.694
2023 storting € 99.511
2024 storting € 140.825

De voorziening riolering zal licht stijgen in het 4e jaar licht stijgen. Dit is nodig om schommelingen in toekomstige investeringen op vangen.

C. Rechten

Terug naar navigatie - C. Rechten

In de onderstaande tabellen is voor de verschillende rechten opgenomen wat de begrote baten en lasten zijn en wat de kostendekkendheid is. Nagestreefd wordt een kostendekkendheidsgraad van 100%. Zichtbaar is dat voor een aantal tarieven dit nog niet is gerealiseerd.

Ad 1 Leges burgerzaken
Onder de naam ‘leges’ wordt een aantal verschillende rechten geheven ‘ter zake van het genot van door of vanwege het gemeentebestuur verstrekte diensten’. Sommige leges zijn niet voor 100% kostendekkend omdat er voorgeschreven wettelijke tarieven zijn (voorbeelden: uittreksels burgerlijke stand, reisdocumenten en rijbewijzen.

Taak Begroting Begroting Rekening
veld 2021 2020 2019
Lasten
0.2 Burgerzaken 1.104 1.080 1.053
0.4 Overhead 340 329 257
Totale lasten 1.444 1.409 1.310
0.2 Baten 687 689 848
Saldo € x 1.000 -€ 757 -€ 720 -€ 462
Kostendekkendheidsgraad 48% 49% 65%

 

De baten op de leges nemen af door de wijziging van de Paspoortwet. Doordat onder andere identiteitskaarten tien jaar geldig zijn in plaats van vijf jaar begint vanaf 2020 zichtbaar te worden dat de leges afnemen.

Ad 2 Begrafenisrechten
Op basis van deze verordening worden rechten geheven voor het gebruik van de begraafplaats en voor het door de gemeente verlenen van diensten in verband met de begraafplaats.

Taak Begroting Begroting Rekening
veld 2021 2020 2019
Lasten
7.5 Begraafplaatsen en crematoria 670 692 584
0.4 Overhead 145 150 121
Totale lasten 815 842 705
7.5 Baten 666 656 651
Saldo € x 1.000 -€ 149 -€ 186 -€ 54
Kostendekkendheidsgraad 82% 78% 92%

 

De lasten begrafenisrechten nemen iets af in 2021 dit wordt grotendeels veroorzaakt doordat er minder planmatig onderhoud is in dit jaar. De kosten van planmatig onderhoud fluctueren jaarlijks en hebben daardoor invloed op de kostendekkendheid. De lagere lasten, met de indexatie van de baten zorgt voor een iets hogere kostendekkendheid.

Ad 3 Marktgelden
Onder de naam marktgeld wordt een recht geheven voor het innemen van een standplaats (warenmarkt, streekmarkt en koeiemart).

Taak Begroting Begroting Rekening
veld 2021 2020 2019
Lasten
3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen 116 115 102
3.4 Economische promotie 157 149 196
0.4 Overhead 53 50 50
Totale lasten 326 314 348
Baten
3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen 76 75 66
3.4 Economische promotie 87 85 72
Totale baten 163 160 138
Saldo € x 1.000 -€ 163 -€ 154 -€ 210
Kostendekkendheidsgraad 50% 51% 40%

 

Ad 4 Havengelden
Op basis van deze verordening worden rechten geheven voor het innemen van een ligplaats met een vaartuig in (een deel van) het openbaar vaarwater van de gemeente Woerden.
Door de renovatie van de oevers in de Singel en het plaatsen van clusters waar vaartuigen met een vergunning kunnen aanmeren, is de exploitatie aanzienlijk verbeterd. Met name door het clusteren van ligplaatsen hebben meer bootbezitters een vergunning gekregen. Inmiddels is de bezettingsgraad 100% en er is een lange wachtlijst voor het krijgen van een ligplaats.

Taak Begroting Begroting Rekening
veld 2021 2020 2019
Lasten
2.4 Economische havens en waterwegen 33 33 35
0.4 Overhead 11 11 11
Totale lasten 44 44 46
2.4 Baten 48 47 48
Saldo € x 1.000 € 4 € 3 € 2
Kostendekkendheidsgraad 109% 107% 104%

 

Ad 5 Omgevingsvergunningen
Binnen het taakveld omgevingsvergunning is de kostendekkendheid afhankelijk van de baten. Temporisering van de baten levert een lagere kostendekkendheid. Echter hogere baten zijn meestal gekoppeld aan een grotere werklast wat uiteindelijk kan leiden tot meer capaciteitsinzet. Gevolg hiervan is dat de kostendekkendheid dan niet wordt vergroot maar gelijk blijft.

Taak Begroting Begroting Rekening
veld 2021 2020 2019
Lasten
1.2 Openbare orde en veiligheid 17 18 424
8.3 Wonen en bouwen (loonkosten) 959 896 1.768
8.3 Wonen en bouwen (overige kosten) 316 308 711
Totale lasten 1.292 1.221 2.903
Totale lasten verhaalbaar 60% 1.742
Baten
1.2 Openbare orde en veiligheid 0 0 43
8.3 Wonen en bouwen 1.163 1.220 916
Totale baten 1.163 1.220 959
Saldo € x 1.000 € 1.163 € 1.220 -€ 783
Kostendekkendheidsgraad 90% 100% 55%

 

Om de kostendekkendheid te berekenen zijn twee modellen bekend. De methode Activity based costing is een benadering vanuit een blanco situatie en wordt bekeken hoeveel tijd er gemiddeld met een aanvraag is gemoeid. De methode kostenverhaal gaat uit van de bestaande begroting als uitgangspunt. In 2019 is gebruik gemaakt van de methode kostenverhaal en vanaf 2020 van de methode Activity based costing. Dit zorgt voor een reëlere werkelijkheid van de gemaakte kosten en heeft tot gevolg dat er minder kosten worden toegerekend aan de leges omgevingsvergunningen.

4. Vergelijking met andere gemeenten

Terug naar navigatie - 4. Vergelijking met andere gemeenten
Belastingsoort 2020 Woerden Oudewater Bodegraven Montfoort De Ronde
Reeuwijk Venen
OZB woningen 0,12% 0,13% 0,13% 0,12% 0,08%
OZB niet woningen 0,45% 0,48% 0,47% 0,65% 24,36%
Afvalstoffenheffing
Eenpersoonshuishouden € 199 € 208 € 213 € 168 € 207
Meerpersoonshuishouden € 238 € 261 € 262 € 274 € 269
Rioolheffing € 203 € 266 € 367 € 241 € 213