Toelichting balans

Materiële vaste activa

Investeringen met economisch nut

• Investeringen met economisch nut betreffen investeringen die verhandelbaar zijn en/of opbrengsten (kunnen) genereren.
• Investeringen met economisch nut kunnen ook investeringen betreffen die niet verhandelbaar zijn (zoals bijvoorbeeld rioleringsvoorzieningen) waarvoor een heffing kan worden geheven.

Gronden uitgegeven in erfpacht
Conform artikel 35 lid 2 van het BBV dient afzonderlijk te zijn opgenomen welke gronden in erfpacht zijn uitgegeven. De gemeente Woerden heeft geen gronden die in erfpacht zijn uitgegeven.

Toelichting

Investeringen 2024 economisch nut
De belangrijkste investeringen (> € 100K) op investeringen economisch nut in 2024 betroffen:

Het verloop van de investeringen economisch nut waarvoor ter bestrijding een heffing kan worden geheven, kan als volgt worden weergegeven:

De belangrijkste investeringen (> € 100K) op investeringen economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven, in 2024 betroffen:

Investeringen met maatschappelijk nut
Investeringen met een maatschappelijk nut betreffen investeringen die geen directe opbrengsten genereren en niet verhandelbaar zijn. Dit betreffen voornamelijk investeringen in de openbare ruimte.

In de Raad van 11 juli 2024 is besloten om het bestemmingsplan "Rembrandtbrug" in te trekken. Hierdoor is de boekwaarde van dit project voor € 5.116K afgewaardeerd en voor € 2.410K overgeboekt naar de balanspost "Voorraad gereed Product". Dit betreft de taxatiewaarde van de aankoop van diverse woningen aan de Barwoutswaarder.

De belangrijkste investeringen maatschappelijk nut (> € 100K) in 2024 betroffen:

Financiële vaste activa

Deelnemingen en effecten
De aandelen zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, eventueel verminderd met terugbetaling van kapitaal. Zie ook de paragraaf Financiering.

Aandelen Bank voor Nederlandse Gemeenten
De gemeente Woerden heeft 123.201 aandelen ad € 2,50 nominaal; dit aantal is in 2024 niet gewijzigd.

Aandelen Vitens
De gemeente Woerden heeft 45.042 aandelen ad € 1,00 nominaal; dit aantal is in 2024 niet gewijzigd.

Toelichting overige leningen u/g
In 2021 heeft Stichting de Milandhof een bedrag van € 85.000  ontvangen voor Coronasteun. Dit is in 2024 omgezet in een langlopende geldlening. Per jaar wordt € 8.500 afgelost.

Verliesvoorziening grondexploitaties
Het verloop van de verliesvoorziening grondexploitaties is als volgt schematisch weer te geven:

Winstneming grondexploitaties
De winstneming m.b.t. grondexploitaties – conform hiervoor geldende regelgeving - in 2023 (€  1.965.000) en 2024 (€ 4.971.000) – is als volgt weer te geven:

Kamerik Schoollocaties 2024 € 1.279.000 (2023: € 41.000)
Diverse locaties Harmelen 2024 € 740.000  (2023: € 919.000);
Snel en Polanen 2024 € 2.952.000 (2023 € 1.005.000).

Parameters grondexploitaties
Met betrekking tot de gehanteerde parameters en uitgangspunten voor de berekening van de grondexploitaties en de verwachte eindwaarden wordt verwezen naar de paragraaf Grondbeleid.

Overige voorraden

De overige voorraden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs.

Voorraad gereed product

Toelichting voorraad gereed product:

Voorraad gereed product betreft de aankoop van de woningen aan de Barwoutswaarder. Deze woningen zijn aangekocht m.b.t. het project Rembrandtbrug. Omdat het bestemmingsplan "Rembrandtbrug" is ingetrokken, zijn de woningen overgeboekt van Investeringen Materiële Vaste Activa maatschappelijk nut naar Voorraad gereed product.

De woningen zijn gewaardeerd tegen de taxatiewaarde.

Uitzettingen met een looptijd < 1 jaar

Vorderingen openbare lichamen
De vorderingen openbare lichamen per 31-12-2024 betreffen voornamelijk de vorderingen op de Belastingdienst (€ 11.989K). 

Overige vorderingen
De overige debiteuren zijn voornamelijk onder te verdelen in:

• Debiteuren regulier;
• Debiteuren Belastingen (VRIS).

Onder de debiteuren Belastingen (VRIS) worden verstaan alle vorderingen die worden opgelegd d.m.v. de applicatie VRIS zoals aanslagen OZB, rioolrecht, afvalstoffenheffing, bouwleges, toeristenbelasting, naheffingsaanslagen parkeerbelasting, etc.

De overige vorderingen kunnen als volgt schematisch worden weergegeven:

Voorziening dubieuze debiteuren
De vorderingen zijn na aftrek van de voorziening dubieuze debiteuren. De specificatie van de voorziening dubieuze debiteuren 31-12-2024 is als volgt:

Toelichting dubieuze debiteuren algemeen en belastingdebiteuren VRIS
In de jaarrekening 2024 is een bedrag van € 43.000 onttrokken aan de voorziening reguliere debiteuren. Dit betreft het afboeken van de vordering van een debiteur i.v.m. faillissement.

Toelichting dubieuze debiteuren Ferm Werk

• De gemeente Woerden heeft de uitvoering van de Participatiewet, Ioaw, Ioaz en Bbz 20014 uitbesteed aan Ferm Werk. Ten onrechte of te veel verstrekte bijstand wordt door Ferm Werk teruggevorderd van de cliënten;
• In de jaarrekening 2024 zijn de vorderingen conform de opgave van Ferm Werk opgenomen.
• Conform opgaven vanuit de gemeenschappelijke regeling Ferm Werk is de voorziening dubieuze debiteuren opgesteld. Dit heeft te maken met het feit dat de debiteuren met betrekking tot bijzondere bijstand volledig voor risico en rekening zijn van de gemeente Woerden en niet van de gemeenschappelijke regeling;
• De voorziening dubieuze debiteuren wordt conform de financiële verordening opgesteld.

Uitzetting Rijksschatkist
Dit betreft het schatkistbankieren met het Ministerie van Financiën.

• Op 15 december 2013 is de Wet financiering decentrale overheden (wet Fido) van kracht geworden, met als uitvloeisel de Regeling schatkistbankieren decentrale overheden. Dit houdt in dat alle decentrale overheden (provincies, gemeenten, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen in de vorm van een openbaar lichaam) verplicht zijn om hun overtollige middelen bij het Rijk te stallen. Belangrijkste uitzondering daarop is het drempelbedrag. Voor het bepalen van de overtollige middelen wordt een drempelbedrag berekend.
• De hoogte van het drempelbedrag is afhankelijk van de financiële omvang van een decentrale overheid, afgemeten aan de omvang van de begroting (dezelfde maatstaf die ook wordt gebruikt voor de berekening van de kasgeldlimiet). De drempel is gelijk aan 2% van het begrotingstotaal met een minimum van € 1 miljoen. In afwijking van dit bedrag heeft Woerden gekozen voor een drempelbedrag van € 250K.
• De tabel schatkistbankieren is opgenomen in Paragraaf 6 Financiering.

Liquide middelen
Dit betreft de tegoeden bij de BNG en Rabobank per 31 december 2024, alsmede kasgeld.

Overlopende activa

Hieronder zijn opgenomen de op de balans nog te ontvangen respectievelijk vooruitbetaalde bedragen.

Overige nog te ontvangen bedragen
Dit betreft onder meer bedragen waarvoor nog geen nota is verstuurd in 2024 maar waarvan de opbrengsten wel in het boekjaar thuishoren.

Overige vooruitbetaalde bedragen
Dit betreft onder meer facturen die in het boekjaar zijn ontvangen maar waarvan de lasten in 2025 thuishoren.

Overige nog te ontvangen voorschotbedragen specifieke uitkeringen

De specificatie van specifieke uitkeringen van overheidslichamen is als volgt:

Algemene Reserve
De Algemene Reserve is het financiële weerstandsvermogen van de gemeente en dient om incidentele tegenvallers op te vangen.

Het verloop van de Algemene Reserve is als volgt:

De resultaatbestemming kan conform Raadsbesluit jaarrekening 2023 als volgt worden toegelicht:.

1. Het jaarverslag en de jaarrekening 2023 met een positief resultaat van € 5.649.473 vast te stellen;
2. Van het positieve resultaat een bedrag van € 1.981.000 te storten in de bestemmingsreserve Budgetoverhevelingen.
3. Het netto saldo ad € 5.439.000 toe te voegen aan de Algemene Reserve

Resultaat boekjaar
De jaarrekening 2024 sluit met een positief saldo van afgerond € 963.000. Een nadere analyse van het resultaat is opgenomen bij de financiële beschouwing in deze jaarrekening.

Toevoegingen en onttrekkingen algemene reserve
De toevoegingen en onttrekkingen in 2024 aan de algemene reserve op detailniveau zijn als volgt:

Toelichting mutaties algemene reserve (onttrekkingen):

• n.v.t.

Toelichting mutaties algemene reserve (dotaties)

• In de begroting 2024 is opgenomen dat een bedrag van € 1.100.000 aan de Algemene reserve wordt toegevoegd ter verbetering van de schuldquote. Conform raadsbesluit is dit bedrag aan de Algemene reserve toegevoegd.

ALGEMENE RESERVE GRONDBEDRIJF

In de Nota vaste grond voor beleid (vastgesteld door de gemeenteraad in voorjaar 2023) zijn enkele spelregels vastgesteld m.b.t. de Algemene reserve Grondbedrijf. Deze spelregels zijn ook toegepast in deze jaarrekening

• De Algemene reserve grondbedrijf wordt gevoed door voordelige saldi bij het sluiten van een complex alsmede tussentijdse winstnemingen van een complex
• De minimale omvang van de Algemene reserve Grondbedrijf wordt bepaald op basis de uitgangspunten zoals geformuleerd in de Nota Grondbeleid. Dit wordt verder toegelicht in de paragraaf grondbeleid.

Toelichting toevoegingen en onttrekkingen Algemene Reserve Grondbedrijf

• De winstnemingen uit de grondexploitaties 2024 ad € 4.971.000 zijn, conform de Nota Grondbeleid, toegevoegd aan de Algemene Reserve Grondbedrijf (ARG)
• Een bedrag van  € 171.000 voor de Stationsomgeving is onttrokken uit de ARG, conform besluitvorming bij het Meerjarenprogramma Grondexploitaties (raad 11 juli 2024)
• Een onttrekking t.b.v. verliesvoorziening Burg van Zwietenweg van € 97.000.

BESTEMMINGSRESERVES
Bestemmingsreserves zijn, overeenkomstig het BBV, reserves waaraan de gemeenteraad een bepaalde bestemming heeft gegeven. Onderstaand volgt een toelichting op de mutaties in de bestemmingsreserves.

De raad heeft in de vergadering van 21 december 2023 het besluit Herijking reserves vastgesteld.

In de Financiële Verordening is in artikel 17 omtrent bestemmingsreserves opgenomen dat de raad besluit tot het instellen en opheffen van reserves, en dat het instellen van reserves beperkt dient te blijven tot het hoogst noodzakelijke.
De raad is bevoegd de bestemming van een bestemmingsreserve te wijzigen en te besluiten tot toevoegingen en onttrekkingen aan een reserve.

Bij een voorstel voor de instelling van een bestemmingsreserve dient minimaal te worden aangegeven:

• het specifieke doel van de reserve;
• het beleidsprogramma en taakveld waaronder de reserve valt;
• de voeding van de reserve;
• de maximale hoogte van de reserve;
• de instellingsdatum en maximale looptijd;
• een onderbouwd en gekwantificeerd meerjarenplan voor besteding (activiteiten en euro's) van de reserve over de tijd dat de reserve naar verwachting in stand blijft;
• de voorwaarden voor de onttrekking aan de reserve;
• dat eventueel sprake is van een systeemreserve.

Op voorwaarde dat een bestemmingsreserve niet met juridisch onontkoombare verplichtingen is belast, komt het (restant)saldo van een bestemmingsreserve zonder voorafgaand raadsbesluit ten gunste van het resultaat als:

• het doel waarvoor de bestemmingsreserve is gevormd vervalt; of
• gedurende drie jaar niets aan de bestemmingsreserve is onttrokken of toegevoegd (inactieve reserve).
  In de jaarrekening wordt aan de raad een overzicht (van het verloop) van de reserves gepresenteerd conform de vereisten uit het BBV.

Verloop bestemmingsreserves 2024
Het verloop van de bestemmingsreserves in 2024 is als volgt:

Toelichting bestemmingsreserves

Reserve Groenfonds
Het groenfonds wordt gebruikt ter uitvoering van groenplannen, subsidie aan particulieren voor onderhoud van bijzondere status bomen, uitvoeringsbudget landschapsbeleid, landschapsbeleidsplan, groenstructuurplan en het aanleggen van ecologische verbindingszones.

De geraamde onttrekking van € 10.000 in de primaire begroting 2024 heeft betrekking op de kosten bijzondere bomen of boomgroepen. In werkelijkheid is de onttrekking € 2.000.

Reserve infrastructurele werken
Het doel van deze reserve is het realiseren van bovenwijkse voorzieningen van veelal grote omvang.

In de begroting 2024 is geen  onttrekking geraamd. In 2024 zijn terzake geen uitgaven gedaan, zodat de onttrekking nihil is.
Op basis van de uitgangspunten van de reserve infrastructurele werken is de storting voor 2023 van € 90.000 reeds verwerkt.

Reserve dekking kapitaallasten maatschappelijk nut
De reserve diende ter dekking van afschrijving van eenmalige investeringen maatschappelijk nut, waarvan bij aanvang van de investering daartoe is besloten.

Toelichting dotaties

• In de (gewijzigde) begroting 2024 en in de jaarrekening 2024 is geen dotatie opgenomen.

Toelichting onttrekkingen

• In de (gewijzigde) begroting 2024 is een verwachte onttrekking aan afschrijving opgenomen van € 545.000. De werkelijke onttrekking in 2024 is conform (gewijzigde) begroting.

Reserve dekking kapitaallasten economisch nut
De reserve diende ter dekking van afschrijving van eenmalige investeringen economisch nut, waarvan bij aanvang van de investering daartoe is besloten.

Toelichting dotaties

• In de (gewijzigde) begroting 2024 en in de jaarrekening 2024 is geen dotatie opgenomen.

Toelichting onttrekkingen

• In de (gewijzigde) begroting 2024 is een verwachte onttrekking aan afschrijving opgenomen van € 241.000, De werkelijke onttrekking in 2024 is conform begroting.

Reserve grote infrastructurele werken
De reserve is ingesteld ter dekking van de kosten van het realiseren van grote investeringen in de toekomst.

In de primaire begroting 2024 zijn geen dotaties en onttrekkingen opgenomen. In de jaarrekening zijn ook geen bedragen onttrokken of toegevoegd aan de reserve.

Reserve gebiedsfonds Middelland
De reserve gebiedsfonds is in 2019 ingesteld en wordt gebruikt om investeringen in de openbare ruimte te doen in het betreffende gebied. De reserve wordt gevuld door exploitatiebijdragen door initiatiefnemers, bijdrage door de gemeente en bijdrage (subsidie) door provincie en Rijk.

In de jaarrekening 2024 is € 207.000 toegevoegd aan deze reserve en € 124.000 onttrokken op basis van de uitgangspunten.

Reserve budgetoverhevelingen

De dotaties en onttrekkingen zijn overeenkomstig het besluit tot vaststelling van de jaarrekening 2023 en de najaarsrapportage 2024.

Reserve onderwijshuisvesting

Bij het raadsbesluit over het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP) heeft de raad ingestemd met de vorming van een reserve onderwijshuisvesting, ter egalisatie van de jaarlijkse kapitaallasten. Een bedrag van € 670.000 is gestort in deze reserve.

VOORZIENINGEN
Het verloop van de voorzieningen is in 2024 als volgt:

Onderstaand een toelichting op de mutaties in de voorzieningen.

Voorziening pensioen wethouders

Voorziening Wethouderspensioenen

De gemeente is eigenrisicodrager ten aanzien van de pensioenrechten van de wethouders. Op grond van het BBV is de gemeente verplicht hiervoor een voorziening in de begroting op te nemen. De storting in de voorziening moet ervoor zorgen dat de hoogte van de voorziening in ieder geval het berekende saldo betreft.

Voorziening wachtgelden

Op grond van het BBV is de gemeente verplicht hiervoor een voorziening op te nemen.

Voorziening spaarverlof

Door aanpassing van de CAO is het spaarverlof ingevoerd. Bovenwettelijk verlof, overwerkvergoeding, gekochte bovenwettelijke uren, verlofuren uit onregelmatig werken en beschikbaarheidsdienst kunnen door medewerkers worden omgezet in spaarverlof.  In de jaarrekening 2024 is een toevoeging aan deze voorziening opgenomen van  € 86.000 en een onttrekking van € 8.000.

Voorziening Rembrandtbrug

Dit betreft een voorziening voor nog te maken kosten in het kader van de afwikkeling van het project Rembrandtbrug.

Voorziening riolering

De voorziening wordt gebruikt voor de egalisatie van de overschotten of tekorten op de exploitatie van de kosten en baten m.b.t. het product riolering;
In de begroting 2024 is een storting verwacht van € 134.000 terwijl in de jaarrekening een storting is verantwoord van € 1.010.000. Zie verdere toelichting in de paragraaf Lokale heffingen.

Voorziening egalisatie afvalstoffenheffing

• De voorziening wordt gebruikt voor de egalisatie van de overschotten of tekorten op de exploitatie van de kosten en baten m.b.t. afvalstoffenheffing/reinigingsrecht. De onttrekking betreft het negatieve exploitatieresultaat op dit product;
• In de begroting 2024  is een storting verwacht van € 362.000 terwijl in de jaarrekening een toevoeging van € 162.000 is verantwoord. Zie verdere toelichting in de paragraaf Lokale heffingen.

Voorziening onderhoud gemeentelijk vastgoed
Op 30 maart 2023 heeft de raad het geactualiseerde meerjarenonderhoudsplan gemeentelijk vastgoed 2023-2030 vastgesteld. Hierin is aangegeven dat een voorziening "onderhoud gemeentelijk vastgoed" wordt gevormd. Het vormen van de onderhoudsvoorziening zorgt ervoor dat de onderhoudslasten van kapitaalgoederen structureel over meerdere begrotingsjaren te egaliseren zijn. Door het egaliseren van de onderhoudslasten ontstaat een stabiele begrotingsdruk. 

Rentelast 2024

Conform artikel 56 BBV dient de rentelast van de vaste schulden voor het begrotingsjaar te worden vermeld. De totale rentelast 2024 bedraagt € 2.702.000.

Onderhandse leningen
De onderhandse leningen zijn de volgende:

Waarborgsommen
De waarborgsommen, onder meer in het kader van intentieovereenkomsten en verkoop kavels, worden als volgt gespecificeerd:

Vlottende schulden < 1 jaar

De vlottende schulden < 1 jaar zijn als volgt gerubriceerd:

Overige schulden
Dit betreffen voornamelijk facturen die van leveranciers ontvangen zijn en op balansdatum nog verschuldigd waren.

Overlopende passiva
De overlopende passiva worden als volgt gerubriceerd:

Nog te betalen bedragen
Dit betreft vooral facturen die in 2025 zijn ontvangen m.b.t. prestaties die in 2024 zijn geleverd waardoor de lasten of te activeren investeringen in 2024 opgenomen dienen te worden.

Overige vooruitontvangen bedragen
Dit betreft vooruitontvangen bedragen i.v.m. kostenverhaal en overige vooruitontvangen bedragen.

Het verloop van de van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor specifieke uitkeringen is als volgt:

Niet uit de balans blijkende verplichtingen
 De per 31-12-2024 nog lopende, niet uit de balans blijkende verplichtingen zijn de volgende:

Eigen bijdrage op grond van de Wmo
Een aanvrager van een voorziening op grond van de Wmo (zoals hulp in de huishouding, begeleiding, hulp- en vervoermiddelen of beschermd wonen) is op grond van de Wmo een bijdrage verschuldigd. De wetgever heeft bepaald dat de berekening, oplegging en incasso van deze eigen bijdrage wordt uitgevoerd door het CAK. De informatie van het CAK is om redenen van privacy beperkt, en niet toereikend om als gemeente de juistheid op persoonsniveau en volledigheid van de eigen bijdragen als geheel te kunnen vaststellen.
Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen op grond van de Wmo geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dit betekent dat door gemeenten geen zekerheid omtrent omvang en hoogte van de eigen bijdragen kan worden verkregen.

Gebeurtenissen na balansdatum
In het tijdpad van het opstellen en vaststellen van de jaarrekening moeten gunstige en ongunstige gebeurtenissen conform artikel 29 BBV die nadere informatie geven over de feitelijke situatie per balansdatum, in de jaarrekening worden verwerkt als deze informatie onontbeerlijk is voor het inzicht van de gebruiker - bijvoorbeeld gemeenteraad - van de jaarrekening bij de vaststelling van de programmarekening. Het gaat dan om gebeurtenissen met materiële bedragen ten opzichte van het totaal van baten en/of lasten.

In april 2025 heeft het college het Woonprogramma 2025-2029 vastgesteld. Onderdeel hiervan is de verhoging van het percentage sociale huur in nieuwbouwprojecten van 20% naar 30%. Dit heeft een negatief effect op de waardering van de grondexploitaties. Voor de grondexploitatie Snel & Polanen heeft dit een significant negatief effect. In de waardering van deze grondexploitatie en de tussentijdse winstneming is rekening gehouden met dit besluit.

Op het moment van opstellen van de jaarrekening waren er verder geen bijzonderheden bekend.