Inleiding en financieel beleid

Voor u ligt de Voorjaarsrapportage 2024, als belangrijk onderdeel van de planning-en-control-cyclus. Woerden kent volgende planning-en-control-instrumenten:

• Kadernota (kaderstellend voor volgende begroting).
• Begroting (autorisatie budgetten en afspraken over resultaten).
• Voorjaarsrapportage (financiële stand van zaken begrotingsjaar en tussentijdse beleidsverantwoording).
• Najaarsrapportage ( financiële stand van zaken begrotingsjaar en tussentijdse beleidsverantwoording).
• Jaarrekening (verantwoording financiële en beleidsmatige verantwoording).

De Voorjaarsrapportage 2024 is het eerste moment in de planning en control cyclus waarop de lopende begroting bijgesteld wordt. Op hoofdlijnen wordt informatie gegeven over de belangrijke ontwikkelingen voor de komende jaren en wordt voor het lopende begrotingsjaar inzicht gegeven in de financiële afwijkingen ten opzichte van de laatst vastgestelde begroting. Daarnaast is de investeringsplanning geactualiseerd. Deze rapportage geeft de raad tevens de mogelijkheid om kennis te nemen van de voortgang van de realisatie van de beleidsdoelstellingen en deze zo nodig bij te stellen. 

Met betrekking tot het saldo van de Voorjaarsrapportage 2024 merken wij op dat dit niet dé prognose is van de meerjarenbegroting 2024-2027. Na de Voorjaarsrapportage 2024 doen zich nog vele mutaties voor ten aanzien van de begrotingsbestanden (algemene uitkering, verbonden partijen, rente/afschrijvingen etc.). 

Voor 2024 vallen de volgende belangrijke positieve bijstellingen op:

• In 2024 wordt, net als in 2023 een overschot verwacht op de rijksbijdrage voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne (€ 2,3 mln. voordeel).
• Door loon- en prijsbijstelling,  toename van cliënten o.a. door de instroom van statushouders, toename gedeeltelijk arbeidsgehandicapten en verwachte toename werkloosheid is het BUIG-budget bijgesteld (€ 1,7 mln. voordeel).
• De Algemene Uitkering is bijgesteld op basis van de septembercirculaire 2023 en de decembercirculaire 2023 (€ 0,8 mln. voordeel).
• We zien een daling in zowel het aantal cliënten als het aantal verstrekkingen voor Wmo Voorzieningen, Huishoudelijke hulp en Begeleiding (€ 0,6 mln. voordeel).
• Hogere opbrengst OZB, door o.a. areaaluitbreidingen (€ 0,1 mln. voordeel).
• Lagere uitgaven Wet Open Overheid (€ 0,1 mln. voordeel). 

Voor 2024 vallen de volgende belangrijke negatieve bijstellingen op:

• Indexatie, toename cliënten, complexiteit zorg en langere zorgtrajecten in de specialistische zorg, zorgen voor een flinke toename van de Jeugd-Maatwerkproducten (€ 1,8 mln. nadeel). 
• Indexatie begroting 2024 Ferm Werk (€ 0,5 mln. nadeel). 
• Verwerking amendementen begroting 2024 (€ 0,4 mln. nadeel).
• Hogere bijdrage aan WoerdenSport (€ 0,3 mln. nadeel).
• Hogere kosten inhuur Sociaal team (€ 0,2 mln. nadeel).
• Indexering tarieven Samen Veilig Midden-Nederland  (€ 0,2 mln. nadeel).
• Aframing huurinkomsten door verkoop Politiekantoor (€ 0,1 mln. nadeel). 
• Hogere bijdrage door o.a. indexatie begroting 2024 GGDrU (€ 0,1 mln. nadeel). 
• Hogere bijdrage door o.a. indexatie begroting 2024 ODRU (€ 0,1 mln. nadeel). 
• Uitbreiding fte in verband met de inwerkingtreding van de Omgevingswet  (€ 0,1 mln. nadeel).

Per saldo is in 2024 op de programma's een voordeel zichtbaar van € 108.000,- (incl. reservemutaties). Het begrotingssaldo voor 2024 stijgt hiermee naar € 344.000,- voordelig (incl. reservemutaties). Belangrijke kanttekening is dat in de meicirculaire nog bijstellingen zullen plaatsvinden, bijvoorbeeld voor de CAO stijging. Het effect hiervan is nog niet bekend, uw raad wordt over de uitkomsten van de meicirculaire op de gebruikelijke wijze geïnformeerd. 

Het saldo van de primitieve Begroting 2024 bedraagt € 0,-. Na vaststelling van de Begroting 2024 op 9 november 2023 door de raad, zijn twee begrotingswijzigingen verwerkt. Deze worden onder het kopje 'Raadsvoorstellen na vaststellen begroting' toegelicht. In totaal bedraagt het begrotingssaldo voor 2024 € 236.000,-.

De mutaties in deze Voorjaarsrapportage zijn voor 2024 € 108.000,- voordelig (incl. reservemutaties), de mutaties voor 2025 e.v. zijn nadelig. In totaal komt het saldo van de Voorjaarsrapportage voor 2024 uit op € 344.000,-  positief (incl. reservemutaties). Het saldo voor 2025 e.v. laten forse tekorten zien. Het eindsaldo van de Voorjaarsrapportage 2024 is voor de jaren 2025-2027 het beginsaldo van de Kadernota. 

In onderstaande tabel zijn de totale mutaties van alle programma's opgenomen. Daarnaast is per programma een specificatie met bijbehorende toelichting  opgenomen. In de bijlage staat een overzicht van de mutaties die zijn afgekeurd.

De uitkomsten van de septembercirculaire 2023 en de decembercirculaire 2023 zijn in deze rapportage verwerkt. De bijbehorende taakmutaties in deze circulaires waren beperkt. Door middel van raadsinformatiebrief D/23/121010 en D/23/129397 is uw raad over de uitkomsten van deze circulaires geïnformeerd. 

Bij de begrotingsbehandeling is via een amendement € 447.000,- onttrokken uit de Algemene Reserve, als dekking voor het verlagen van de beoogde OZB-verhoging. Dit met het oog op de positieve uitkomst van de septembercirculaire en de positieve bijstelling van het BUIG-budget die nog niet in de begroting verwerkt was. In deze Voorjaarsrapportage wordt bij programma 7 het voorstel gedaan om dit bedrag weer terug te storten in de Algemene Reserve.

1. Aankoop Bruggebouw Kalsbeek: Betreft vrijval van kapitaalslasten. Raadsbesluit 25 januari 2024, D/23/125423, behorende bij raadsvoorstel 'Krediet aankoop Bruggebouw Kalsbeek College' (D/23/125418). 
2. Herijking bestemmingsreserves: Betreft wijziging n.a.v. raadsbesluit 21 december 2023, D/23/125850, behorende bij raadsvoorstel 'Herijken Bestemmingsreserves' (D/23/125524).

1. LED verlichting sport
   De aannemersprijzen zijn na de aanbesteding 2 jaar geleden, met meer dan 15% gestegen.
2. LED verlichting sport MHCW
   De LED armaturen op veld 2 van MHCW moeten vanwege fabricagefouten vervangen worden. Er zijn geen mogelijkheden op garantie omdat de leverancier/aannemer failliet is.
3. Voorbereiding Snellerbrugcircuit 
   Betreft indexatie aanleg fietsstraat Prins Hendrikkade Woerden. De raming dateert van twee jaar geleden. De eenheidsprijzen van met name asfalt, zijn in de tussentijd flink gestegen.
4. Brandstoftank Stadserf
   Een onvoorzien vervanging die niet uitgesteld kon worden. Deze investering wordt in 20 jaar afgeschreven.
5. Perscontainer vrachtwagen
   De opgevraagde offerte wijkt fors af van het geraamde krediet, dit wordt o.a. veroorzaakt door de hogere staalprijzen en loonkosten.
6. Snellerfietspad
   Vanwege tussentijdse prijsstijgingen moet het bestaande krediet ‘Doorfietsroute Woerden – Utrecht’ worden geïndexeerd. Dit resulteert tevens in hogere kapitaallasten met ingang van 2025.
7. Renovatie elektro mechanische riolering 
   Rioolgemalen vallen op dit moment uit en moeten worden gerenoveerd. Kapitaalslasten lopen via de rioolrechten.
8. Openbare verlichting armaturen 2024
   Investeringen in balans. Om de boeggolf te verminderen en de geplande werkzaamheden gedekt kunnen worden uit de restantkredieten uit eerdere jaren kan dit krediet vrijvallen. 
9. Openbare verlichting masten 2024
   Investeringen in balans. Om de boeggolf te verminderen en de geplande werkzaamheden gedekt kunnen worden uit de restantkredieten uit eerdere jaren kan dit krediet vrijvallen. 
10. Gemalen klimaatadaptie 2020
    Investeringen in balans. Om de boeggolf te verminderen en de geplande werkzaamheden gedekt kunnen worden uit de restantkredieten uit eerdere jaren kan dit krediet vrijvallen. 
11. Klimaatbestendige openbare ruimte (KBor)
    Investeringen in balans. Om de boeggolf te verminderen en de geplande werkzaamheden gedekt kunnen worden uit de restantkredieten uit eerdere jaren kan dit krediet vrijvallen. 
12. Onderwijshuisvesting Andersenschool
    De openbare Andersenschool groeit harder dan geprognotiseerd, heeft een structureel ruimtegebrek en hanteert daardoor een wachtlijst. Voor de aanpassing van het gebouw (inwoning) is extra budget benodigd. 
13. Investeringen duurzaamheid tranche 5 gemeentelijk vastgoed
    De tranche bestaat uit de volgende vier investeringen, maar was per abuis niet opgenomen in de investeringsbegroting 2024:
    •    Gymzaal brede school Schilderskwartier, LED verlichting aanbrengen in zaal en verhuurde ruimten (€ 20.000,-).
    •    Bibliotheek Woerden, LED-verlichting aanbrengen (€ 85.043,-).
    •    Het Klooster, dakisolatie aanbrengen (€ 101.690,-)
    •    Sportzaal Regenboog, LED-verlichting aanbrengen in zaal en verhuurde BSO-ruimte (€ 35.000,-).

• In de Kadernota 2025 wordt nader ingegaan op de begrotingstekorten van 2025.
• Op 27 mei jl. is de meicirculaire 2024 uitgekomen, deze moet nog doorgerekend worden. De effecten hiervan zijn nog niet verwerkt. Uw raad wordt op de gebruikelijke wijze geïnformeerd over de uitkomsten van de meicirculaire 2024. 
• De inkomsten uit het gemeentefonds blijven onzeker, maar er is sprake van beweging. Het demissionaire kabinet heeft in de Voorjaarsnota 2024 voorgesteld om extra middelen beschikbaar te stellen. Met deze extra middelen worden twee weeffouten uit het gemeentefonds gecorrigeerd; zo komt de opschalingskorting vanaf 2026 definitief te vervallen en worden de zorgkosten vanaf 2026 geïndexeerd. Daarnaast worden de gemeenten via het gemeentefonds gecompenseerd voor autonome ontwikkelingen. De extra inkomsten voor de gemeente Woerden wordt vooralsnog voor de jaren 2026 t/m 2028 geschat op: 2026: € 2,4 mln., 2027: € 2,3 mln. en 2028: € 2,3 mln. Tegenover de extra middelen staat een eenmalige korting in 2025. Voor de gemeente Woerden wordt deze korting geraamd op € 624.000,-. De verwerking hiervan is opgenomen in de Kadernota 2025. Van structureel passende inkomsten voor de uitvoering van onze taken is nog geen sprake, de enorme korting van het Rijk op het gemeentefonds blijft vooralsnog bestaan.