Inleiding

Voor u ligt de Kadernota 2026 van de gemeente Woerden. Bij de start van het proces om tot deze Kadernota te komen was nog sprake van een groot 'ravijn' vanaf 2026. Met die insteek is het college begin dit jaar aan de slag gegaan om zo veel mogelijk bezuinigingsopties op tafel te krijgen. 

De afgelopen tijd zijn de financiële gevolgen van het 'ravijnjaar' uitvoerig onderwerp van gesprek geweest in de politiek. In de voorjaarsnota van het rijk is aan dit signaal gelukkig gehoor gegeven en zijn aanvullende middelen beschikbaar gesteld aan gemeenten, met name voor 2026 en 2027. Maar dit is nog lang niet genoeg om het gehele tekort te dekken. Tegelijkertijd ontstond er door afspraken tussen Rijk en gemeenten ook ruimte om een deel van de Algemene Reserve, onder voorwaarden, in te zetten om de begroting sluitend te krijgen. Dit maakte dat de uiteindelijke bezuinigingsopgave gelukkig lager is uitgekomen dan waar we in eerste instantie vanuit gingen. Hierbij zijn de financiële consequenties  overigens nog niet volledig in beeld, omdat de gevolgen van de Meicirculaire 2025 op het moment van verschijnen van deze Kadernota nog niet doorgerekend zijn. Ook bijvoorbeeld de gevolgen van indexaties worden pas in de Begroting zichtbaar.

Het college is tevreden dat het gelukt is om hiermee een Kadernota te presenteren die sluitend is voor de jaren 2026 en 2027. Hierbij is het gelukt om de OZB behoudens de reguliere indexatie niet verder te verhogen en geen onomkeerbare besluiten te nemen. Er wordt ruimte geboden om de Algemene Reserve in te zitten voor het structurele begrotingssaldo. Deze gebruiken we slechts gedeeltelijk om deze Kadernota sluitend te krijgen. Tegelijkertijd beseft het college dat in deze Kadernota ook pijnlijke maatregelen worden voorgesteld. Hieraan ontkomen we niet, omdat we financieel gezond willen blijven.   

Voor een deel zijn de bezuinigingsmaatregelen al concreet ingevuld, maar gedeeltelijk moeten we ze ook nog concreter maken in de Begroting 2026. Bezuinigingsmaatregelen om de begroting sluitend te krijgen, zorgen op termijn ook voor minder druk op de ambtelijke organisatie.

In de Kadernota en Begroting 2025 zijn belangrijke keuzes gemaakt om de schuldpositie van de gemeente binnen aanvaardbare grenzen te houden. Dit betekent dat een aantal gewenste investeringen om financiële redenen niet langer houdbaar waren en daarom geschrapt zijn. Gelukkig zien we het effect van deze maatregel in de financiële kengetallen. Conform de methodiek van Investeringen in Balans liggen in deze Kadernota's ook weer keuzes voor over welke investeringen wél en welke niet door kunnen gaan.

Deze Kadernota geeft dus meer inhoud en duidelijkheid over bovengenoemde ontwikkelingen en vanzelfsprekend kaderstelling voor het opstellen van de begroting 2026-2029. De belangrijkste kaders die daarbij gehanteerd worden zijn:
1.    Richting geven aan een sluitende meerjarenbegroting.
2.    Beheersing van de schuld en de schuldquote.
3.    Ambities van de organisatie baseren op de beschikbare ambtelijke capaciteit.

Met deze Kadernota 2026 hoopt het college het goede debat te kunnen voeren met de raad over de keuzes die wij als gemeente willen maken voor 2026 en verder.